zaterdag 31 maart 2012

Living like Larry - Rio de Janeiro

Een jaar geleden kreeg ik een uitnodiging om naar Rio de Janeiro te komen. Wat had ik graag willen gaan. Rio is al sinds jaren een droombestemming, zoals eigenlijk heel Zuid-Amerika dat is. Anyhow: ik ging dus niet, wat mijn CO2-bewuste mindset wel een beetje kalmeerde, ware het niet dat ik nog steeds heel graag wil. A propos Rio de Janeiro, in juni dit jaar zal daar de VN-conferentie over duurzame ontwikkeling plaatsvinden.

Het aantal onderwerpen dat daar allemaal besproken zal worden, of zou moeten worden, is enorm. Want duurzaamheid is een containerbegrip. Naast 'groen doen' gaat het ook om het feit dat meer en meer mensen in de wereld toegang zullen krijgen tot de welvaart die wij normaal vinden: een iPod, een auto, een iPad, twee auto's...
Dat is fijn, want armoede moet de wereld uit. De bedreiging laat helaas wel pijnlijk goed zien wat er mis is met onze Westerse levensstijl.

De conferentie wordt aangeduid met Rio+20. Twintig staat voor het aantal jaren dat voorbij gegaan is de eerste conferentie, ook in Rio. Helaas, waarover toen gesproken werd... dat geldt grotendeels nog steeds.
'All this is happening before our eyes, and yet we act as if we have all the time we want, and all the solution'  - Een twaalfjarig meisje gaf twintig jaar terug een indrukwekkende speech daar. Luister naar haar woorden in 1992 (!) want het haar horen zeggen is even more impressive. De titel van het filmpje is niet voor niets 'the girl that silenced the world for six minutes'.

If you don't know how to fix it: please: Stop. Breaking. It.

Ik zou willen dat het inmiddels allemaal opgelost was. Tegelijkertijd is er meer aandacht voor duurzaamheid dan ooit en leren we steeds meer. Opgeven is géén optie en een klein beetje optimisme mag.
De drie belangrijkste doelen voor Rio+20 zijn deze: (opnieuw) zorgen voor politieke commitment als het gaat om duurzame ontwikkeling, vaststellen hoe ver we zijn en nieuwe (alarmerende) problemen vaststellen. Zoals vaker in de politiek: grote woorden. Toch waardeer ik elk initiatief en ik blijf benieuwd wat er van terecht komt.

Of minister president Mark Rutte namens Nederland aanwezig zal zijn... is niet duidelijk. Ik vind dit onvoorstelbaar, hoe kun je hier nu niet zijn?! Wie zal dan de ideeën van Nederland (want die zijn er!) ten gehore brengen? Op #DusRutteNaarRio zie je waarom het beter is dat Rutte wél gaat. Trouwens, daar vind je nog veel meer begrijpelijke informatie over de hele conferentie.

Meer over Rio+20? Hier vind je de officiële site en ons Nationaal Platform Rio... maar laat je niet ontmoedigen als je het niet begrijpt: je leest nu wat de wereldleiders ook lezen. Je bent nu op het allerhoogste niveau. Stel jezelf op de hoogte van wat er in de wereld gebeurt, en begin bij #DusRutteNaarRio - dan weet je misschien al meer dan de minister-president.


Sinds een maand tel ik bij de Living like Larry-stukjes niet meer in de titel maar... dit is het 25e stuk over mijn zoektocht naar fair & ecofriendly! :) Ik vind het heel erg tof dat ik al zoveel verteld heb, en eerlijk is eerlijk, dat komt door jullie! Reacties en pageviews maken me blij, omdat het laat zien dat ik niet alleen hierover pieker. Daarom, bij uitzondering, een vraag aan het eind van een artikel (ik vind dat normaalgesproken een beetje cheesy). Wie leest, en vooral: waar piekeren jullie nog meer over? Waar zouden jullie graag meer over willen lezen?

Dankjewel dat je tot zover gelezen hebt - er komt meer!

Living like Larry 25, maart 2012

woensdag 28 maart 2012

Hellingproef

Dat ik niet kan autorijden, heb ik hem net bekend. Hoewel ik er zelf niet mee zit, lijkt het bij iedereen die ik tegenkom toch een groot punt te zijn.
"Weet je hoe oud ik was? Toen ik voor het eerst reed?" vraagt hij.

Ik schud mijn hoofd, kijk verwachtingsvol naar links. Waar zijn handen op het stuur liggen. Voor ons de lege, lange weg. Naast mij een slordig geschoren wang. Een zorgvuldig uitgekozen zonnebril echter. Vergis je niet: ijdelheid is hier de uitgaanswaarde. En ik? Ik vind het heerlijk.

"Nou, raad eens hoe oud ik was?" Dan, als ik vrolijk maar zonder iets te zeggen mijn schouders ophaal:
"Avevo nove anni"
"Nove?! Ma non ci credo!"

Op zijn 9e reed hij al.  Zijn opa nam hem mee, het land op, waar niemand hun kon zien. De grote stukken hobbelig terrein, onbewerkt land – en waarom ook niet? Misschien was dat anders, op een Ape Piaggio bijvoorbeeld. Zo'n karretje is dat.
"Wat deed je nog meer toen je daar woonde?" vraag ik nieuwsgierig.
"Oh, ik ging echt bijna nooit naar school. Ik hielp mijn opa 's ochtends op de markt. Lekker dingen verkopen, dan mocht ik meeschreeuwen!"
Dan: "Ik moest wel heel vroeg opstaan altijd… 6 uur ofzoiets…"
"Was hij niet streng?" vraag ik
"Wie, mijn opa?"
Fuck, ik heb me alweer versproken. Ik bedoel natuurlijk niet streng, maar zwaar. Niet duro, maar difficile.
"Nee nee, ik bedoel, was het niet moeilijk om zo vroeg op te staan?"
"Oh, jawel, vooral in de winter"

De auto dus. Het dak is los, eraf. De wind maakt mijn haar in de war (ik zal het vandaag niet toonbaar meer krijgen, dat is zeker). Ik vind het niet erg. De zeewind is zout. Ik ben te verlegen voor een ritje als dit, maar toch leun ik achterover. We parkeren op iets dat ik een kaap zou noemen. Of een afgrond. Hoe dan ook: hij parkeert natuurlijk en ik ben doodsbang dat de auto het ravijn intuimelt. Ik kijk naar randjes en het ruwe van de rotsen. Het stelt me niet echt gerust, maar dan kijk ik op. Het uitzicht, de horizon is ongelooflijk. Het vulkanische eiland lijkt zo dichtbij. In werkelijkheid is het drie uur varen en dan moet je nog zelf van de schommelende boot afspringen, want een haven heeft het nauwelijks. Zo zijn reizen nu eenmaal. Ik wil opstaan, naar de zee lopen, maar de auto staat echt dicht bij de afgrond. Een strand zie ik niet, het lijkt alsof onder de rotsen de zee direct begint. Lieve wereld vol schoonheid, je weet niet half hoe mooi je bent, en wij koesteren je nog lang niet genoeg.


zaterdag 24 maart 2012

Hoop

De lucht is zoet van een nieuw seizoen, licht van lente. Vogels fluiten, het klinkt als 'zomer, zomer'. Ik slaap te weinig en pak de eerste trein die gaat. Utrecht om half 7 's ochtends, stad wat ben je mooi. De gebouwen van multinationals rondom het station glinsteren in de zon, hun medewerkers slapen uit. Ik mis de bouwvakkers naar wie ik elke ochtend kijk, tussen de krantjes door. De trein is leeg, ik lees aan één stuk door in Extremely loud & incredibly close. Extremely pretty and incredibly inventive.

Vol energie maak ik thuis de planken leeg, het aanrecht schoon - met het restje bakmeel en suiker bak ik appelcakejes met hazelnoot. Toch blijft het voelen alsof ik bezig ben een to do list af te werken. Ik fiets weg, trek mijn hardloopschoenen aan maar het is vandaag al de veertigste dag dat ik niet kan hardlopen en ik doe ze weer uit. Rotblessure. Eigen schuld - niet eerlijk.

Ik trek een handdoek uit de kast, een hele stapel kleding valt naar buiten. Lusteloos laat ik de bende liggen. Buiten lonkt het gras. Een mier verdwaalt in mijn haar. Ik vergeet dinsdagavond. De wiet - en ik vergeet je deurbel waar ik zomaar op duwde. Na dinsdag kwam woensdag, met Anna en toen kwam donderdagavond, met appelcider. Ik vergeet je blik, je nonchalance alsof er altijd iemand onverwacht langs komt. In mijn hoofd tel ik 'één twee, één twee', mee met mijn muziek, alsof ik daarmee ritme kan geven aan wat al kapot is. Ik onthoud alles.

De timer van de oven piept. De geur van koekjes vult de keuken. Ik denk aan later, en aan nooit. Brand mijn vingers bijna aan het bakblik. Het witte jurkje ligt over de bank. Gestreken. Ik kijk ernaar terwijl ik een stukje warme appel proef. Het wit is zo zuiver. De kleding is klaar voor de avond. Vriendinnetje Fabiana landt op Schiphol. Ik ga terug naar buiten. Nog even dan. Nog één bladzijde dan. Nog één zonnestraal - en dan weer terug het leven, de avond in.

zondag 18 maart 2012

Living like Larry - Rabobank vs. ASN

"Mijn vriend is voor 3 maanden werken in New York. Ja, hij werkt bij de bank. Maar gelukkig kan ik hem gaan opzoeken, de bank betaalt mijn ticket! Wist je dat ik zelfs elke maand 1x mag komen? 3 gratis tickets! Maar ik ga alleen in april hoor... De bank betaalt ook zijn appartement. Echt zo chill: midden in the city."
"Je vriend werkt bij de Rabobank zeker?"
"Ja! Hoe weet jij dat?"

Bij Rabobank werkte ook ooit een vriend van mij. Hoewel hij nog maar stagiair was, kreeg hij een appartement in het hartje van een grote Nederlandse stad. Een appartement waarvoor de huur €1000 per maand bedroeg, maar die de bank voor hem voldeed. Oh, hij kreeg trouwens ook €500 salaris. Nu was deze stagiair niet dom. Sterker nog, hij zal vast uitstekend werk verricht hebben, want hij maakte lange dagen. Toch vond en vind ik het buitensporig: waarom moet een stagiair het mooiste appartement, midden in de stad krijgen? Net als de vriendin in het bovenstaande gesprek: waarom mag zij maar liefst elke maand gratis naar New York vliegen?

Dat stuit, want: het gebeurt van ons geld. Geld dat ook geïnvesteerd had kunnen worden duurzame projecten. Maar goed, dat is het bedrijfsleven. Het zou stuitender zijn als het ook bij de overheid gebeurde (to be continued).

Toch zijn er meer redenen waarom ik sinds februari bezig ben mijn geld weg te halen bij de Rabobank. Ik schreef er al eerder over en kreeg veel leuke reacties. Daarom wilde ik jullie op de hoogte houden van mijn overstap. Inmiddels heb ik een spaar- én betaalrekening bij de ASN Bank. Het kostte wel wat papierwerk, vooral de betaalrekening: nieuwe pas, nieuwe pincode, formulieren om ondertekend terug te sturen. Maar hey, dit is papierwerk dat ik met liefde doe, omdat het staan voor mijn principes betekent. En principes... aren't meant for times when there's no temptation. (C. Brontë).


Bij de ASN Bank is je pinpas niet goud (geld!) maar blauw, met een foto van een orka die uit de oceaan omhoog springt. Ik vind het fijn als bedrijven 'verduurzamen', maar ik vind het nog veel fijner als ze deze normen en waarden al hadden bij de start van het bedrijf. Leuk ook is dat ik nu één keer in de maand een tijdschriftje krijg, over waar de bank zoal in investeert. Er staat in welke bedrijven zijn verwijderd uit hun bestand, omdat ze zich niet aan de eisen hielden (dit vind ik echt supergoed, dat ze mij, de klant, hierbij betrekken). Natuurlijk worden ook nieuwe bedrijven aangenomen, met motivatie waarom ze het investeren waard zijn.

Nogmaals: ik wil hiermee niet zeggen dat jullie allemaal naar de ASN Bank moeten overstappen en wel nú (Triodos is ook goed! Grapje ;-)). Ik kan het je wel aanraden, want het is simpel en je krijgt op een betaalrekening zelfs rente (je verdient er dus nog aan ook, tenminste als je jonger bent dan 26 jaar). Wat ik vooral hiermee wil, is je inzicht geven in wat je misschien zelf niet had beseft. Wat er met jouw geld gebeurt. Nu bonussen voor mij concreter zijn geworden dan één topsalaris, maar vooral nu ik weet dat de Rabobank investeert in industrieën (wapens, olie) waar ik totaal niet achter sta wil ik er zo snel mogelijk weg. Ik heb mijn betaalrekening daar nog wel, langzaamaan breng ik iedereen op de hoogte van mijn nieuwe nummer. Uiteindelijk zal ik de Rabobank ook een mail sturen, als ik mijn rekening echt helemaal ophef. Nu eerst maar eens gaan pinnen met mijn orka binnenkort! :)


Living like Larry 24, maart 2012

donderdag 15 maart 2012

Kraaien en raven

Mijn ogen dicht, mijn armen bloot en hoog. Even vergeet ik dat mijn kapotte enkel me nauwelijks kan dragen en zwik ik, voor de zoveelste keer, bijna val ik, vergeet ik opnieuw, draai me om en rond kijk ik: de mensen veranderen niet. We maken allemaal hetzelfde mee, in plusminus dezelfde volgorde en wat geniet ik er eigenlijk van.

Tussen Basto en Avicii in dringen de vieze ratten ineens door tot mijn terrein. Ik schrik van zoveel vijandigheid, de slordige haren tot halverwege hun rug en haarbandjes die er scheef ingeschoven zijn. Het harde, frisse roze laat hun kapsels er nog ongewassener uitzien. Ik schrik ook van mijn eigen gedachten, maar, het is toch zo? Het is ook te laat om hier nog te zijn. Iemand pakt mijn middel beet. Deze cultuur is hart-stik-ke gek, eigenlijk. Alsof ik broodnuchter ben, word, ontwaak. Ik voel niets, van de handen niet, de kraaien, raven, ratten: alles wat zwart is. Alles wat God verbood. Ik kijk de andere kant op, draai, raak de last niet kwijt desondanks. Elke raaf speurt, als eksters maar dan minder kieskeurig. Elke man gluiperiger dan de vorige. Speurt.
Wie te scoren.
Ik laat het over aan kittens in tijgerprint, met eyeliner op de wangen.

zondag 11 maart 2012

Portiekjes

3 mei 2001
Ik probeer elke ochtend wakker te worden voordat de zon opkomt. Het is me nog niet gelukt. Ze is altijd eerder, bovendien laat het rolluik haar warmte maar gefaseerd door. Zo word ik dus te laat gewaarschuwd. De dagen zijn zo warm dat ik nauwelijks meer lopen wil. Waar mijn moeder heen wil, gaan we - en ik vind het fascinerend, echt. De stad, de stank, de voorbijrazende scooters, een pizzeria in een oude brandweerkazerne. Ik kijk mijn ogen uit. Dit is waar ze mij altijd over vertelde. Er is zelfs iemand die haar herkent. Dit was haar werk, wat is ze toch een intens goed persoon. De oprechtheid die ze bijna uitademt, over je sprenkelt. Niemand trekt aan mijn haar of raakt mijn gezicht aan. Mijn kinderlijkheid ben ik blijkbaar al verloren. Niemand kirt woordjes met veel klinkers. Geeft niks, ik vind het lekker rustig. Ik ben ook geen schattig kind meer.

Verwonderd lopen mijn broertje en ik over de stoffige speelplaatsen langs de spoorlijn. Geen ander kind te bekennen - en als ze er wel zouden zijn, konden we ze toch niet verstaan. 'Hoi, hoe heet je?' kan ik zeggen. En daarna: 'ik begrijp het niet'. Vleermuis, dat woord kennen we ook. Op elke camping zagen we ze wel, het woord kan me nooit meer ontnomen worden.
Ik heb mijn schriftje thuis laten liggen, met woordjes. Hier schrijf ik mijn eerste echte reisdagboek vol. Het gaat slordig, soms veel te gericht op iets kleins wat gebeurd is. De trappen in Portiekjeswijk, de bus naar een schonere baai - het feit dat ik nog niet zongebruind ben zoals de mensen hier. Ik speel kaartspelletjes met mijn broer. Ik eet wat de straatkinderen eten. Blanke pasta met wat tomatenpuree, een sinaasappel als toetje. Voor het eerst besef ik me mijn rijkdom écht goed.

De speelgoedwinkels zijn hier ook anders. Hoog zijn ze, en smal. Voor de deur zitten nog drie ijzeren schuifhekken. Barricades, zegt mijn vader. Tegen de maffia, zegt hij. Dat helpt niets hoor, zegt mijn moeder. Ze moeten alles afdragen wat ze verdienen, zegt zij. Ik vind de winkels prachtig. Allemaal andere barbies staan er hier, barbies die ik nog nooit gezien heb, een Teresa die ik zou willen hebben.

Zoveel is er nieuw. Dit wordt een boek, dat weet ik zeker - maar ik vergeet het af te maken.

dinsdag 6 maart 2012

Living like Larry - The goods life

Ik zweer je, als ik echt geloofde dat het mij - of wie dan ook - zou helpen, zou ik gewoon mijn mond dichthouden. Maar het werkt niet. Steeds als ik geld, spullen of prestaties op de eerste plaats zet, denk ik er onwillekeurig aan dat niemand op zijn sterfbed zegt: 'Weet je, ik had zo graag meer spullen willen hebben'. Het is de finale die me zorgen baart.

Colin Beavan - No impact man (blz 153)

Larry, de lieve, wijze, maar wat onhandige hoofdpersoon uit het boek The Gospel According to Larry, probeert te leven met honderd spullen. Nu is hij
1. van het mannelijke geslacht
2. een beetje apart en
3. een persoon uit een boek
Dus is dat voor hem mogelijk, maar het is moeilijk dit zomaar zonder nadenken te volgen in het echt. Toch voelde ik me erg aangesproken door zijn ideeën. Alleen nog maar leven met wat ik echt nodig heb: yes please! Al tijden ben ik bezig alleen nog maar kleding te kopen die ik echt wil hebben. Dit vind ik al ontzettend moeilijk: een miskoop maak je, tja, snel?

Media are suggesting that the good life is attainable by the goods life
Dit is de kern van het hele probleem: we denken oprecht gelukkiger te worden van nieuwe kleding, een mooie auto, een paar extra oorbellen, meer sportsgear en andere dure spulletjes (want duur staat natuurlijk gelijk aan kwaliteit!). We denken dat we gelukkig zullen zijn als we hier maar voldoende van hebben. Misschien is het fijn om zo te denken, omdat je zelf alle controle hebt over wat je koopt. Andere dingen die je gelukkig zouden kunnen maken (vriendschap, familie, liefde, iets behalen): daar heb je daarentegen veel minder controle over.

When people are under the sway of materialism, they focus less on caring for the earth
Als jouw zorgen op koopavond of zaterdagochtend bestaan uit "het scoren van het juiste jurkje" of "het vinden van een paar killer heels", dan is het 'logisch' dat je geen tijd meer hebt om na te denken over waar die spullen vandaan komen. Immers, je shopping spree vergt al zoveel energie. Ik kan er nu wrange grapjes over maken, maar het internet zit vol met ook dit soort blogs. Ik wil niemand voor het hoofd stoten, maar het idee achter tentoonstellen wat je heb gekocht (shoplogs) heb ik nooit goed begrepen. Je hebt een beperkte hoeveelheid aandacht. Is het niet zonde als je die opmaakt aan 'meer'? Je kunt niet écht nadenken over de herkomst van spullen als je in je hoofd steeds bezig bent met meer. En kijk eens eerlijk naar jezelf, ben je vaak bezig met meer? Hoort bij dat jasje niet een paar schoenen, of andersom?

We need to find a way to diminish the power of materialistic values

Waar deze prachtige alineakopjes vandaan komen? Uit het filmpje hieronder. Met kleine tekeningen wordt snel duidelijk waar ik over schrijf, want gelukkig ben ik niet alleen met deze ideeën. Dit vat precies samen waar ik naartoe wil. Een andere strategie om te leven dan louter bestaan en consumeren.



Het mooie is: dit filmpje draagt ook echte oplossingen aan (druk vaker het geluid uit bij reclames, gebruik ad block etc.). Kijk het even, het is echt het kijken waard. So the next time you've had a blow to your self-esteem, consider a different coping strategy, like spending time with friends
 


Living like Larry, nr 23, maart 2012

zaterdag 3 maart 2012

Roberto Saviano

Roberto Saviano is een Italiaan die opgroeide in Napels, het hart van de Camorra. Over deze Napolitaanse maffiabeweging schreef hij het boek Gomorra.
Ik heb het niet zonder pijn of moeite gelezen, af en toe was dit boek een worsteling. Kort samengevat: deze buitengewoon getalenteerde onderzoeksjournalist gaat undercover in de maffia, dringt door tot de kern en schrijft vervolgens alles ongecensureerd op. Hierna is hij diverse malen bedreigd door maffiaclans, totdat een groep nobelprijswinnaars en beroemde schrijvers (Tahar Ben Jalloun, Jonathan Franzen, Jonathan Safran Foer en ga zo maar door) opriep tot zijn bescherming. Saviano heeft nu vierentwintig uur per dag strenge politiebewaking om zich heen en zijn hoofd is waarschijnlijk veel geld waard.  Hieronder zie je Saviano op de cover van de Italiaanse Vanity Fair. Rivoglio la mia vita is de quote. Ik wil mijn leven terug. Triest, maar: dat gaat voorlopig niet.
Alleen al ter beloning van het lef om het boek Gomorra te schrijven, vond ik het mijn plicht het boek te lezen.

Waarom is het zo'n moeilijk te lezen boek? Omdat het Saviano er niet alleen om ging de wereld iets over maffia te vertellen, hij wilde ook namen bekend maken. Zo lees je na ongeveer vijftig pagina's een halve bladzijde vol namen, wie wie bedreigde, vermoordde enzovoorts. Als je geen van die families kent, tsja, dan leest dat een beetje lastig.

Maar daar is door te komen. Vervelender is het gevoel dat je krijgt, al na een paar bladzijdes. Je voelt je besmeurd, vies, je weet niet of er ook om jouw kleding of Nikes gemoord is - als je ontdekt dat maffia niet alleen met drugs, maar ook met kleding van A-merken te maken heeft. Kortom: je voelt je ongemakkelijk en dat klinkt niet aantrekkelijk. Maar hoe getalenteerd moet het verhaal wel niet zijn opgeschreven, als een boek dat voor elkaar krijgt. Dat je het weglegt en denkt, hoe kan dit ooit stoppen? Ik vind het erg knap, dat een journalistiek verslag dat kan.

Saviano geeft anekdotes, die je veel helderder bijblijven dan grote getallen zonder namen. Alle romantische beelden die je ooit had over maffia: ze verdwijnen. Dat lijkt me ook precies de bedoeling. Daarnaast is Saviano echt een getalenteerd schrijver. Zijn zinnen zijn goed, lang, gestructureerd.

En als je Gomorra uit hebt, of voor als je er nog over twijfelt, er is nog een iets lichter boek. Het tegenovergestelde van dood. Ik zei iets lichter he ;-) Dit boek bevat twee korte verhalen en telt dan ook nog geen 100 pagina's. Het verhaal 'de ring' vind ik het mooist. Het tegenovergestelde van dood is echter een novelle, waar Gomorra ook een verslag is - zoals ik schreef: een buitengewoon knap verslag, waarbij de rillingen minimaal één keer over je rug zullen lopen.