Living like Larry - Film: Okja

Op mijn achtste verjaardag kreeg ik iets waar ik voor mijn gevoel al jaren naar verlangd had: een huisdier. Een eigen konijn. Het mooiste was misschien wel de kleur van zijn vacht: grijs. Precies zoals ik gevraagd had.

Het konijn bleek een wilde rammelaar. Een mannetje dat niet per se van knuffelen hield, maar graag gaten groef in het gras onder zijn zomerse ren.
Ook ongeveer op mijn achtste verjaardag werd ik vegetariër. Een dier op te eten? Die gedachte kon ik absoluut niet meer weggekauwd krijgen.
Het was wel vreemd, vond mijn omgeving, dat vegetarisme. Ik kende niemand die zo at en wat moesten we dan eten? Mijn moeder was toch vooral degene die kookte... Omdat zij zich regelmatig zorgen maakte, (ver)stopte ze toch nog regelmatig vlees in sauzen. Zo rond mijn vijftiende werd ik definitief vegetariër. Nu echt.


Op de mooie blog van Hailey las ik vrijdagavond over de film Okja. In mijn haast las ik niet goed, en even dacht ik dat het een documentaire was. Gelukkig bekeek ik nog even Wikipedia voor ik Netflix startte: Okja is een film. Zoals Haileys titel al zegt: een absolute must-see.

Bron

Plot
2017, Zuid-Korea. Mija is een jong meisje uit dat samen met haar opa in de bergen woont. Tien jaar eerder zijn ze door het gigantische bedrijf Mirando benaderd. Mirando verkoopt organic meat en Mija's familie is uitgekozen om voor een magical piglet (supervarken) te mogen zorgen. Over de hele wereld zijn 26 van die biggetjes aan lokale boeren gegeven. Het is een soort tienjarige wedstrijd: door wiens lokale leefstijl zal het varken het hardst groeien?

Mija is opgegroeid met het varken, dat ze Okja (spreek uit: Okeeja) heeft genoemd. Ze rolt er mee door de modder en klimt bij het reusachtige varken op de buik. Maar de tien jaar zijn voorbij en vertegenwoordigers van het bedrijf komen langs in Zuid-Korea.

Okja is het grootste varken geworden. Ze heeft de wedstrijd gewonnen. Medewerkers van Mirando komen haar ophalen. Na een feestelijk onthaal in New York zal Okja worden geslacht. Haar vlees zal goed zijn om vele monden te voeden. Okja is namelijk een genetisch gemodificeerd reuzenvarken. De baas van Mirando wil haar (en de andere supervarkens) presenteren als een soort goedkope oplossing van het wereldvoedselprobleem...

Sinds ik definitief vegetariër ben, is de dierenindustrie me steeds meer gaan tegenstaan. Ik eet inmiddels dan ook meerdere dagen per week veganistisch.
Gelukkig heb ik, in de afgelopen 10 jaar dat ik vegetariër ben, wel veel verandering van de mindset gemerkt. Vegetarisch eten is normaal geworden, terwijl ik in het begin nog wel eens afkeurende reacties kreeg.
Iedereen weet nu dat geen vlees eten beter is voor zo ongeveer alles: dier, milieu (zowel lokaal als mondiaal), de gezondheid van de eter en de gezondheid van de slachter (werken in slachthuizen wordt als zeer traumatisch ervaren).
En op elke kaart is wel een vega gerecht te vinden, in ieder geval in Nederland (al is het soms lang zoeken & niet zeuren over een fantasieloze salade).

Maar wat ik lastig vind, is dat vlees eten de norm lijkt te blijven. Bijvoorbeeld:
Op een verjaardag wordt mijn vriend gevraagd of hij nu ook verplicht vega eet, omdat we zijn gaan samenwonen. Het schaaltje gehaktballetjes wordt in zijn richting geschoven: "neem het er maar van, nu je kan!". En van een wetsvoorstel om bitterballen/snacks voor 50% vegetarisch te serveren, wordt een megaprobleem gemaakt. Omdat men de vrije keuze niet wil belemmeren (behalve dan door op dit moment 100% bitterballen te serveren?).

Omgaan met dit soort situaties vind ik lastig. Met lastig bedoel ik: eigenlijk wil ik fel en giftig reageren, maar als vegetariër wil ik niet weggezet worden als verzuurde idealistische trut. Ik wil in familie-omstandigheden gezien worden als gezellige gast, niet als moeilijke eter. Zelfs al zijn het altijd ándere mensen die over mijn eetgewoonten beginnen. Zelfs al ben ik inmiddels zó lang vegetariër al, dat je mag verwachten dat mensen toch wel meer eigenschappen van mij zouden kennen, dan alleen mijn eetgewoonten...

Ongeveer eens per jaar durf ik iets over de dierindustrie te openen: een slachthuisfilmpje, een schokkend boek (Eating Animals, lees dat!) en nu: de film Okja. En soms, als de blootstelling aan zoiets nog kort geleden was, lukt het me niet om me in te houden naar een toevallig familielid dat zo'n opmerking plaatst. Daarom zou ik willen dat iedereen deze film weer zag, als refresher of als nieuwe informatie.

Zelf heb ik het tijdens het kijken tot halverwege volgehouden, maar daarna heb ik de film met handen voor mijn mond bekeken. Wat een absurdistisch toneel... en wat lijkt het veel op onze hedendaagse wereld. De naam Mirando is niet toevallig gekozen: vielen jullie al de overeenkomsten met Monsanto op? Het akeligste bedrijf dat ik ken (voor meer over Monsanto: kijk de documentaire The True Cost).

Tranen rolden over mijn wangen bij de laatste beelden. Omdat ze niet zoveel verschilden van het slachthuisfilmpje uit België dat ik zag. Okja brengt opnieuw an inconvenient truth je woonkamer binnen. Gaat dat zien, want zelfs de  absurdistische scènes zijn, als we niet uitkijken, niet ver van de werkelijkheid.

★★★★★

Okja is te vinden op Netflix.

P.S. Zelf op zoek naar manieren om je eetpatroon vriendelijker voor mens, dier en milieu te maken? Ik schreef er een drieluik over: Goed Eten.

Goed Eten I: vlees(vrij), verspilling, verpakking
Goed Eten II: voedzaam, van ver, vernieuwend
Goed Eten III: vredelievend, variatie, voorraad