Living like Larry - Chocola en waarom vragen echt helpt

Bijna een jaar geleden ontlokte Jaap mij deze reactie, in een discussie over of de verandering die ik graag wil zien de in de wereld, haalbaar en realistisch is. Of mijn doelen niet buitenproportioneel hoog zijn (antwoord is ja, want: make no small plans for they have not the power to stir men's blood - Niccolò Machiavelli). Ik schreef:

Weet je wat ik wel eens als voorbeeld neem? Als voorbeeld dat dingen radicaal kunnen veranderen? Chocola. Vijf, zes jaar geleden was het allemaal slavenchocola (of je kon in ieder geval het tegendeel niet bewijzen). Er was wel fair trade chocolade te koop bij de wereldwinkel en dan had je nog Tony's Chocolonely. Ik werd helemaal naar van de schappen in de supermarkt vol chocoladerepen die dus níet eerlijk waren. En op een dag, Utrecht Centraal, levensgrote affiches:
"Als we Eerlijk zijn, is-ie nog lekkerder"
Verkade ging fairtrade. Ik deed bijna een dansje. Verkade is echt geen klein bedrijf, en de klant was anders ook wel blijven kopen... 

De afgelopen tien jaar heeft de chocoladesector waanzinnig grote veranderingen doorgevoerd, groter dan ik ooit had kunnen dromen. Twee jaar terug was er voor het eerst 'de Groene chocoladeletter', bij V&D zag ik vorige week op elk van hun chocoladeletters een lief fair trade stickertje glanzen en de hagelslag van allerlei grote merken is tegenwoordig van eerlijk betaalde cacao gemaakt.

Wie daar een grote rol in heeft gespeeld, is Teun van de Keuken, een Nederlandse journalist die zichzelf in 2004 aangaf als chocolade-crimineel: hij voelde zich medeplichtig aan slavernij, na het eten van een chocoladereep. Dat van die slavernij, daar kwam hij twee jaar eerder achter. Met TV-programma de Keuringsdienst van Waarde onderzoekt Teun de cacaoindustrie en ziet hoe het eraan toegaat op cacaoplantages in West Afrika. Verschrikkelijk is de conclusie: kindslaven worden mishandeld en gedwongen om soms meer dan zestien uur -onbetaald- achter elkaar te werken.

Teun wordt niet veroordeeld. (Jammer, want veroordeling zou betekend hebben dat slavernijchocola kopen strafbaar werd - dan zou het pas echt snel gaan!) Als in 2005 de film Charlie & the chocolate factory in première gaat, stapt hij naar Nestlé. "Zouden jullie een slaafvrije chocoladereep op de markt willen brengen? Desnoods ééntje, als gebaar?"
Nestlé weigert. Nestlé is sowieso een bedrijf dat niet goed naar de duurzaamheidswensen van de klant luistert, misschien herinner je je nog de anti-KitKatcampagne waarbij Nestlé totaal verkeerd reageerde.

Teun besluit het dan maar zelf te doen (held!) en veel, heel veel werk later wordt Tony's Chocolonely gelanceerd. Op weg naar een 100% slaafvrije chocoladereep, want uit eigen onderzoek blijkt helaas dat Tony’s Chocolonely nog niet aan het keurmerk ‘100% slaafvrij’ kan voldoen. Geld blijft nog teveel plakken bij instanties en tussenpersonen, maar we gaan wel de goede kant op. En, zoals ik mijn verhaal begon, in 2008 helpt Verkade daar flink bij door ook fair trade chocolade te gaan gebruiken.

Bron

Wat wil ik hiermee zeggen? Hoe buitenproportioneel hoog jouw of mijn doelen ook mogen zijn, consumentenvragen, acties en kleine stapjes in de goede richting helpen echt.

En als je één van deze weken dan toch bezwijkt en (sinterklaas)chocolade gaat kopen, let dan even op het labeltje :)


Oja, voor wie satire wel kan waarden (hihi): chocola van scharrelslaven ;-)

P.S. Teun vind ik sowieso een fascinerend journalist. Lees bijvoorbeeld hier één van zijn laatste stukjes over de oppermachtige supermarktketen Albert Heijn. Wie weet, wordt vervolgd...