Goed, gezond en verantwoord, eten: het is een onderwerp waar ik al lange tijd over wil schrijven. Met hoe je eet druk je zó'n stempel op de wereld. Een uitkomst dus, in een tijd waarin ik vaak hoor dat mensen zich zo machteloos voelen (ten aanzien van misstanden in de wereld). Via je eetpatroon heb je wel degelijk invloed. Eten doe je bovendien iedere dag; elke maaltijd een kans om iets goeds te doen dus :-) Dit lijstje met simpele methoden helpt je op weg.
Goed Eten volgens mijn methode van 9 V's :-)
1. Vlees
2. Verspilling
3. Verpakking
4. Voedzaam
5. Van ver
6. Vernieuwend
7. Vredelievend
8. Variatie
9. Voorraad
Ik behandel 3 V's per stukje!
1. Vlees(vrij)
Vlees eten heeft ontzettend veel negatieve invloed op het milieu. Om de dieren te houden is namelijk veel ruimte nodig, en om het voer van de dieren te verbouwen ook. Als al het voer dat onze koeien, varkens en kippen eten in Nederland verbouwd zou worden, zou dat 87% van Nederland in beslag nemen. Daarnaast zorgen koeien voor uitstoot van methaangas. Qua broeikasgas staat één koe gelijk aan 4,5 auto of 70.000 km rijden, per jaar.
Na een kort (vaak tamelijk vervelend) leven moeten de dieren vervoerd worden naar het slachthuis en van het slachthuis is er weer vervoer nodig naar de supermarkt. Minder vlees eten levert dan ook net zoveel milieuvoordeel op als minder autorijden.
Minder vlees eten heeft ook een voordeel voor de wereldvoedselverdeling. Voor 1 kg vlees is namelijk tot wel 25 kg voeding nodig voor het dier; voeding die wij anders zelf hadden kunnen eten (ervan uitgaande dat je de landbouwgrond anders zou besteden).
Minder of geen vlees (meer) eten heeft ook voordelen voor je gezondheid en het spaart water, het vermindert de houtkap van de oerbossen op aarde en zorgt voor minder uitstoot van fijnstof. Zie voor een nog uitgebreidere lijst van voordelen WakkerDier. Of, als je je echt goed wil informeren, lees Eating Animals van Jonathan Safran Foer.
Vegetarisch eten hoeft absoluut niet duur te zijn. Je moet alleen weten wat en waar te kopen! :-) Zo zijn noten, linzen, olijven etc. vaak veel goedkoper bij de Turkse winkel of op de markt.* Zelf eet ik vaak gerechten met kikkererwten, maar die vond ik zo duur in de supermarkt. Gelukkig verkopen ze bij de Action blikjes van 400 gram kikkererwten voor €0,50. (Bij Albert Heijn kost hetzelfde blikje €1,09). Tikt toch best aan :-)
Vleesvervangers zoals falafel maak ik liever zelf, dan dat ik ze koop. Ook dat scheelt veel geld. Overigens vind ik de meeste vleesvervangers lekker. Het verhaal dat al die burgers 'naar een stuk karton' smaken is gedateerd en te negatief, vind ik.
Een paar van mijn lievelingsgerechten:
- Indiase dhal: rode linzencurry (ook lekker zonder naanbrood, maar met rijst)
- Curry met kikkererwten en spinazie (de tofu laat ik weg)
- Tomaatauberginetian uit Vegalicious (via Iris).
En straks als het winter wordt, is het tijd om te variëren met andere groenten! Zoals pompoen (een superfood, als je kijkt naar wat er allemaal in zit) en pastinaak. Pompoen is trouwens één van de weinige groente die ijzer bevat dat gemakkelijk wordt opgenomen. Extra pluspuntje voor vega(n)s dus.
P.S. Tips over milieuvriendelijk koken vind je hier of hier.
2. Verspilling
Over voedselverspilling heb ik al veel geschreven (1 & 2). Voor mij voelt het als 'supermakkelijk' om verspilling te voorkomen, en toch lijkt het soms alsof ik de enige op de planeet ben die daar over nadenkt.
Want:
- Iedere Nederlander gooit jaarlijks 50 kg eten weg, ter waarde van €135-€150.
- De verspilling van producenten, horeca en supermarkten is daarin nog niet verrekend
- De verspilling was in 2013 evenveel als in 2010; we gaan dus niets vooruit...^
Dus: wil je Goed Eten?
Koop niet meer dan je nodig hebt en leer te koken met leftovers. Ga geen boodschappen doen als je honger hebt (of zorg dat je beschikt over een ijzeren discipline en een irrationele-gedachten-detector; mission impossible als je het mij vraagt...).
Hier vind je de allerbeste tips nog even samengevat.
3. Verpakking
Met name eten onderweg levert een load aan verpakkingsmateriaal op. Denk maar na: die sandwich van de AH to Go zit in een plastic/kartonnen doosje. Maakt het recyclen nog een stukje moeilijker. De maaltijdsalade zit in een grote plastic bak, met de dressing er apart in een plastic zakje bij.
Dorst onderweg? Je hebt zo weer een nieuw plastic flesje te pakken. Wist je dat er in Nederland 500.000 plastic flesjes worden weggegooid PER DAG? Het is echt iets om bij stil te staan dus. En niet alleen om bij stil te staan: vooral iets om niet meer aan mee te doen: koop geen voedsel onderweg!
Een bijkomend voordeel is dat het je veel geld scheelt. Geld dat je dan weer kunt besteden aan echt goed voedsel :-)
Makkelijke manier om je enorme plasticgebruik ietsjes teniet te doen: ga je plastic recyclen! Regelmatig kook ik samen met vriend(inn)en en altijd is er dan het awkward moment dat ik vraag: scheid je je afval? Niet omdat ik als een moraalridder jou de les wil lezen in je eigen keuken, maar omdat ik met het plastic bakje van de champignons en de plastic wikkel van de spinazie in mijn handen sta. En ik die thuis bij het recycleplastic zou doen.
Plastic recyclen lijkt een vervelend klusje, maar nadat ik een tijdje heb geprobeerd minder verpakkingen te kopen moet ik zeggen: het is zo'n makkelijke manier om iets goeds te doen! Natuurlijk, het zou beter zijn als je geen afval meer kocht, maar voor mij is dat nu nog een stapje te ver. En dus recycle ik, in plaats daarvan :)
Stay tuned voor deel 2
* Vrienden hebben dit wel 1000x tegen me moeten zeggen, voordat ik overstag ging en op diverse plekken mijn boodschappen ging doen. Niet alleen omdat ik eigenwijs ben, maar ook omdat de supermarkt zo makkelijk is voor als je fulltime werkt en moe naar huis gaat. Maar echt, het loont de moeite, ik kan het iedereen aanbevelen. Wees niet zo eigenwijs als ik en probeer het eens :-)
Goed en boeiend stuk :) Ik vind probeer ontzettend hard om geen voedsel te verspillen, maar ik vind het erg moeilijk, vooral omdat ik vrij onregelmatig leef en dan ineens een paar dagen niet in mijn koelkast kijk. Dat is zó stom :( Maar ik blijf proberen.
BeantwoordenVerwijderenDankje!
VerwijderenGoed dat je het in ieder geval probeert! :)
Wat gooi je bijvoorbeeld vaak weg? Avondeten (invriezen i.p.v in de koelkast bewaren)? Groente (meer in één keer koken, of minder tegelijk kopen)? Yoghurt/melk? (sojavariant gebruiken?) Fruit? (meer smoothies maken, of weggeven aan huisgenootjes?) Brood? (zoveel mogelijk invriezen en zo min mogelijk tegelijk ontdooien?)
Ik leef ook heel onregelmatig, op meer dan één locatie ;-) Vaak app ik mijn huisgenootje als ik weet dat er nog wat yoghurt of groente van mij in de koelkast ligt die bedorven zal zijn als ik terugkom. Zij doet dat soms ook bij mij, dus zo wordt het relatief eerlijk, en gaat er in ieder geval niets weg.
Ik gooi eigenlijk alleen bananen, groente en wijn weg. (Brood zit standaard in de vriezer, melk drink ik expres niet om niets te verspillen en yoghurt gaat oneindig lang mee :))
VerwijderenGroente en bananen zou ik allebei wel meer kunnen gebruiken in smoothies. En misschien moet ik bij sommige dingen wat meer toegeven aan de realiteit: ik hou gewoon niet van rauwe wortels, maar ik blijf ze maar kopen als tussendoortje...
Weggeven aan huisgenoten is wel een goed idee. Ik heb mijn eigen koelkast en soms geef ik wel wat aan mijn huisgenoten of vriend, maar vaak is het 'ineens' verrot. Ik moet eigenlijk gewoon beter opletten en er meer naar handelen. Ik werk eraan :)
Oh ja, en meer drinken dus :P
Helaas zit bijna alles wat je in de supermarkt haalt ook in plastic verpakt... Ik recycle het allemaal wel ja, maar ik blijf me eraan ergeren hoeveel plastic er zo doorheen gaat in een week.
BeantwoordenVerwijderenPlastic flesjes koop ik uiterst zelden, maarja, op de roosvicee zit ook weer een plastic dop en om een pakje thee een cellofaantje... Zo blijf je bezig :(
Irritant hè? Ik word ook helemaal gek van al dat plastic: om de bananen, om de champignons, om mijn broodbeleg...
VerwijderenIk drink trouwens bijna geen thee, maar ik heb een keer Lipton gemaild over dat plastic cellofaan, daar herinner je me aan. Antwoord:
"U kunt ervan overtuigd zijn dat de kwestie verpakking onze volle aandacht heeft. Voortdurend wordt getracht de verpakkingen van onze producten te verbeteren. Uw opmerking hierover hebben wij dan ook doorgegeven aan de verantwoordelijke afdeling met het verzoek hier aandacht aan te besteden."
Nooit meer iets van gehoord natuurlijk. Misschien moet ik ze nog eens mailen ;-)