Living like Larry - 5 snelle manieren om iets goeds te doen

... die ik hier nog nooit noemde :)

1. Douche 1 minuut korter
Stel hè, dat alle Nederlanders 1 minuut korter douchten. Dat zou 28 miljard (!) liter water besparen per jaar en bovendien een heleboel miljoenen kubieke meters gas, nodig om al dat water te verwarmen. Dus probeer het eens. En vraag jezelf af: heb je al die flesjes in de douche echt nodig? Is het überhaupt wel goed voor je huid om elke dag te douchen? Als je bijvoorbeeld last hebt van een droge huid of eczeem, dan is douchen, zeker lang en warm, niet per se goed voor je. Trouwens, als je wel dagelijks doucht: dermatologen raden elke dag douchen met zeep af. Dus dan is puur natuur beter, en bijvoorbeeld om de dag zeep gebruiken.

Bron

2. Eet vandaag earthfriendly
Je kent vast de cijfers wel. Een kilo groente of fruit laten invliegen kost 3 liter brandstof en energie. We gooien 10% van ons eten weg. Het kappen van regenwoud, vooral om op die grond veevoer te verbouwen, draagt voor maar liefst 25% bij aan het broeikaseffect.

Het is nogal wat, de invloed die je hebt door (on)zorgvuldig met je eten om te gaan. Dus wil je iets goeds doen? Eet vandaag of morgen earthfriendly. Heb je nog restjes groente over? Gooi niets weg, maar ga op zoek naar een lekker recept om ze in te verwerken, bijvoorbeeld met deze ingrediëntenzoeker. Ga je nog boodschappen doen? Zorg dat je wintergroenten meeneemt, zoals prei, boerenkool, spruitjes (vol vitamine B6 en vitamine C en foliumzuur) of iets anders uit dit lijstje.

Trouwens, wist je dat de productie van een kilo vlees maar liefst 15.000 liter water kost? Immers, er moet veevoer worden verbouwd in gebieden waar het daar eigenlijk veel te droog voor is, het voer moet vervoerd worden, de dieren moeten onderhouden worden, de dieren moeten vervoerd worden naar de slacht... Bij elkaar kost dit veel, heel veel energie. Plantaardig eten kost veel minder water en energie. Dus wil je deze uitdaging echt aangaan (als je tenminste nog geen vega bent)? Eet dan vandaag ook geen vlees. Op zoek naar inspiratie? Kijk eens hier (al is dit wel een foodblog voor wie écht van koken houdt!). Of google mijn lievelingsrecepten: Indiase dhal blat met rode linzen, risotto met prei (oké vooral met spinazie maar dat is geen wintergroente!), pompoensoep of recepten met spruitjes (lekker met gebakken hazelnoten of amandelen, maar ook met kaassaus...) ((Ja, ik vind spruitjes echt lekker.)).


3. Kook milieubewust
De simpelste tip van allemaal: doe een deksel op de pan! Dit kost al snel 60-70% minder energie wanneer je aan het koken bent. En dat is ook weer leuk voor je energierekening.


4. Lichtknopje versieren

Deze tip is vooral geschikt voor in een studentenhuis, waar mijn inspiratie ook vandaan kwam. Heb je meer tijd, dan kun je ook de andere (niet te extreme) tips uit dat artikel eens proberen:
- Draai je was op 30 graden
- Verminder je sluipverbruik met stekkerdozen
- Ontdooi de vriezer (2 mm ijs = 10% meer energieverbruik!)


5. Scherm uit
Stel je laptop of computer zo in dat het scherm uitgaat, als de computer niet wordt gebruikt. Screensavers besparen namelijk geen energie! Stel de tijd vóór 'uitvallen' zo kort mogelijk in. Ik weet dat het bij mij bijvoorbeeld een minuut korter zou kunnen...


Deze komt er gratis bij ;-)
6. Do at least one random act of kindness today/everyday
Vrij in te vullen ;-) Ideeën nodig? Spreek een complimentje uit naar een vreemde, of een collega die je eigenlijk niet goed kent. Bied aan voor een vriend(in) te koken. Help de buitenlandse toerist die staat te worstelen met de metrokaart: wacht niet tot hij jou vraagt hoe hij op bestemming moet komen. Glimlach veel. Stuur een lief sms'je (Whatsapp is zó 2013). Wees vriendelijker dan je nodig acht: het komt echt bij je terug.

Spread love everywhere you go. Let no one ever come to you without leaving better and happier.

Mother Teresa

Living like Larry - Warme rillingen

Warme rillingen, dat kreeg ik van deze documentaires en foto's, en niet altijd op een goede manier. Ik wil niet alleen maar drama publiceren, maar ik wil ook niet wegkijken van wat er in de wereld gebeurt. Dus bij deze. Omdat ik vind dat documentairemakers en fotografen die risico's nemen, ook aandacht verdienen.

1. Scena del crimine (2010)
Documentaire van Walter Stokman

Hoe normaal zou criminaliteit voor mij zijn, als ik ergens anders geboren en opgegroeid was? Ik heb een tijd in Napels gewoond en dit vroeg ik me vaak af. Hoewel ik probeer te geloven dat de mens in wezen goed is, weet ik ook zeker dat afkomst een gigantische invloed heeft op wie je later wordt. Ik geloof in verandering en zelf-ontwikkeling, maar je moet wel de middelen hebben.

Scene del crimine gaat over Napels, nu net níet de omgeving om volwassen te worden. Om van iets veranderen nog maar te zwijgen. Walter Stokman heeft voor zijn documentaire o.a. gefilmd in de jeugdgevangenis van Napels, gelegen op eiland Nisida. Bijzonder beklemmend vond ik de beelden van de jongens die rekenles krijgen. Jongens die bij een ander een mes tussen hun schouders hebben gezet.
Het is even lastig inkomen, maar blijf aan het begin vooral kijken. Zelf had ik de film misschien laten beginnen bij 12:00 minuten, zodat je sprakeloos bent van wat Rita je vertelt. Vertrouw me in ieder geval: het einde is het waard. Hoewel...  misschien maar niet kijken als je niet tegen (weliswaar opgedroogd) bloed kunt.

2. Paul Rosenmöller in Zuid-Italië

Als het onderwerp (armoede en criminaliteit in Zuid-Italië) je wel interesseert, maar je liever duidelijke interviews kijkt dan documentaires, dan is deze aflevering met Paul Rosenmöller een aanrader. Rosenmöllers interviews zijn zo dat je snel begrijpt waar het om gaat en steeds korte samenvattingen krijgt. Dat heeft weer als nadeel dat hij soms wel erg vaak naar de bekende weg vraagt. Maar misschien is dat omdat ik de antwoorden zelf gehoord heb, op mijn eigen vragen, en omdat ik de wanhoop zelf gezien heb.

Rosenmöller interviewt gewone mensen, die uit armoede zijn gaan werken voor de Camorra, de maffia in Napels. "Het was de enige mogelijkheid van hoop, de enige mogelijkheid om aan een beetje geld te komen" zegt Enzo, vader van drie kinderen, die net is vrijgekomen uit de gevangenis waar hij zat vanwege een aantal roofovervallen.

Rosenmöller praat ook met Pietro, die een bedrijf opzette voor ex-gedetineerden, en Pasquale, wiens vrouw in een sweatshop (ja, in Italië!) werkte. Totdat deze instortte.

 Liever eerst meer lezen over de Camorra? Eerder schreef ik Gomorra explained 1, 2 en 3 naar aanleiding van het boek van Roberto Saviano, dat diepe indruk op me maakte.

3. Winnaars World Press Photo

Dramatisch en shockerend, dat zijn ze bijna allemaal (behalve dan de prachtige dierenfoto's - waren wij mensen maar een beetje meer zo). Maar de foto die me bijbleef was deze; ik zou hem vooral haunting willen noemen. Het is één van de winnaars van de World Press Photo. Gemaakt in het puin dat overbleef van Ranaplaza, de enorme textielfabriek in Bangladesh die halverwege 2013 instortte. Kijk hier naar een overzicht van alle World Press Photo-winnaars.

Incontri #2

Juni 2013

Lars is een aantrekkelijke man. Beter gezegd: ík vind hem knap, maar ik val nu eenmaal op charisma.

"Kijk," zegt hij, terwijl we met de ambulance wachten bij een stoplicht, en hij wijst naar twee vaders met kinderwagens.
"Hoeveel weegt die van jou nu al? Kan hij al omrollen?" doet hij met een vrouwelijk stemmetje. Ik lach, hij heeft gelijk: het is niet moeilijk te bedenken waar ze het over zullen hebben.
"Ik heb zelf ook een dochtertje, hè" zegt Lars, verdedigend, alsof ik nu iets verkeerds van hem zou kunnen denken.
Dat zou ik niet.
"Vier maanden is ze"

Bliep. De portofoon kraakt.
"Hier de solo," zegt een stem aan de andere kant van de lijn. "Ik heb een vrouw, leeftijd ergens in de vijftig, met een trauma capitis. Van de fiets gevallen, heeft nu een hoofdwond. Ze wil niet meekomen."
"We komen eraan" antwoordt chauffeur Ted.

Zonder sirenes rijden we weg, en toch manoeuvreren we ons nog snel door het stadse verkeer. Ik ben razend nieuwsgierig naar wat we zullen aantreffen - het is elke keer weer een verrassing - en ik kijk alvast door de geblindeerde ramen naar buiten.

Claire zit boos op de stoep. Haar handen en kleren zijn vies, maar ze lijkt het niet te merken.
Op de tegels ligt bloed. Claire negeert de vriendelijk uitgestoken handen van motorambulanceman, de solist.
"Nee, NEE! Ik ga niet mee!" roept ze hard. Dat omstanders kijken lijkt haar niets te deren. Niemand weet of ze zelf op de stoep gevallen is, of dat iemand haar aangereden heeft zoals ze zegt. Haar peper-en-zoutkleurige haar is plakkerig. Een alcohollucht hangt om haar heen.

Lars en de solist gaan door hun hurken. De solist heeft het duidelijk al verpest, Claire slaat zijn handen weg.  "Nee, laat me met rust! Hij kwam zomaar van links!" De drank heeft haar tong dik en vol gemaakt, hij zit alleen maar in de weg als ze probeert te praten.
"Claire'tje," zegt Lars tegen de vrouw, en onwillekeurig trek ik mijn wenkbrauwen op. -tje?
"Ga nou eerst even zitten, dan maken we je gezicht schoon."

Lars gebaart naar mij. Ik begrijp het niet.
"Claire moet eigenlijk op een plank worden vastgebonden met een nekkraag, maar dat wordt nu wel lastig" Hij zegt het niet eens zo zacht; het verbaast me dat Claire niet reageert.
"Kom, laten we even naar de ambulance lopen"
"Laat me toch lekker met rust, rot allemaal op" zegt ze.

Als ze eenmaal zit, besluiten we vrij snel toch naar het ziekenhuis te rijden. Claire knikt een beetje suffig, ze stribbelt niet meer tegen. Zo nu en dan vloekt ze om de man die haar aangereden heeft.
Lars zit achterin, achter Claire op de brancard en naast mij. Ted stuurt.

"Hé Claire"
"Hmm?"
"Had je een beetje gedronken of niet?"
"Jaa"
"Wat had je gedronken vandaag?"
"Wijn...
en een beetje port...
en een halve fles ouzo..."
"En was dat de eerste keer dat je dronk, Claire?"
"Neeeee.."

"Ik heb tien jaar niet gedronken" zegt Claire verontwaardigd, verdrietig.
"Maar vandaag was er iets gebeurd?"
En als ze de stilte niet doorbreekt: "Vertel het eens, meisje"

Lars' stem is warm en verwelkomend. Hij kijkt weg, alsof hij het verhaal vol ellende niet af wil schrikken door zichzelf teveel op te dringen. Bemoedigend geeft hij Claire een aaitje over haar schouder. Bij mij zou je het niet moeten doen, maar het werkt. Natuurlijk werkt het. Wat een pro is Lars - ik kan niet anders denken.

Al het nare komt eruit, in korte, droge zinnen, alsof dat iets afdoet aan het verdriet.

We zijn op de eerste hulp aangekomen. Claire zal nu alsnog vastgebonden worden op een plank, voor haar eigen veiligheid, zodat ze een CT-scan kunnen maken van haar schedel.

"Vijf minuutjes," zegt Lars tegen mij, terwijl hij over Claire's hoofd heen een gebaar maakt
"en ik weet wat ik weten wil."
Ik kan alleen maar bewonderend kijken.
"Onthouden hè: de meeste mensen willen gewoon hun verhaal kwijt"

Hij draagt Claire's casus over aan de arts van de spoedeisende hulp.
"Als ik wat jonger was" roept Claire er doorheen "dan wist ik het wel hoor!"
Ze probeert Lars een knipoog te geven maar dat mislukt. We lachen.
Lars geeft haar een klopje.
"Ga jij maar lekker je roes uitslapen hier"


Incontri is Italiaans voor ontmoetingen. Ik schrijf een serie van bijzondere ontmoetingen in mijn leven. Niet de ontmoetingen 'die mijn leven voorgoed veranderden' (voor zover die al bestaan, en: zoveel zijn dat er niet), maar juist de ontmoetingen die me bijbleven, die me zelfs nu nog een glimlach geven, al veranderden ze niet eens zoveel.

Incontri #1

September 2003

Het is pas net licht als ik opsta. Het zonlicht geeft een oranje tintje aan het verkleurde weiland voor ons huis. De pony van de buren staat rustig in het voederhok te kauwen. Ik hoor mijn konijn stampen in zijn winterhok, dat veel te klein voor hem is. Arm beestje. Ik heb door de verhuizing nauwelijks meer naar hem omgekeken en vandaag is er ook al geen tijd voor.

Over een paar weken word ik twaalf, maar op mijn eerste dag in de brugklas moet ik toch echt tegen iedereen zeggen dat ik elf ben. Ohja, eerst nog dat verschrikkelijke eind fietsen. Vijftien kilometer ofzo. Gelukkig regent het niet...

Mijn moeder kijkt me met medelijden aan. "Het kan écht niet dat je al deze boeken vandaag al nodig hebt! Je vertilt je er nog aan"
"Er stond 'boeken én werkboeken' meenemen' in die brief" protesteer ik zwakjes.
"Dan zeg je maar dat je dat niet wist" zegt ze.
Resoluut tilt ze een stapel werkboeken uit mijn tas. Het schiet door me heen dat ik daar spijt van krijg, maar het zal wel: ik ben te moe om tegen te stribbelen.

Het regent niet, het waait. Na vier kilometer ben ik al uitgeput, en dan sta ik pas onderaan die stomme dijk. In dit rotdorp, in deze rotprovincie. Met al die rotboeken in mijn eastpak.

Voor me doemt een groepje jongeren op. Ze staan stil met hun fietsen, praten luidruchtig en lachen. Een jongen roept iets naar me, 'niet zo snel hè', ik kan het niet goed verstaan. Uit mijn ooghoek zie ik een donker meisje met een neuspiercing strak naar me kijken. Ik fiets nog harder. Rotkinderen.

Veel te vroeg ben ik op school, maar het geeft niet. Ik wacht een uur met die zware tas op mijn rug, maar ik ben in ieder geval niet te laat, en ik ken al één meisje. Ze is heel mooi, maar ook heel zelfverzekerd en ze lacht steeds een beetje irritant. Ik word me met de minuut bewuster van mijn haar, mijn kleren en vooral van mijn schoenen, die ze van een vernietigend oordeel heeft voorzien.

Maar in de klas ga ik naast haar zitten. Niets werkt zo verbroederend als iets gemeenschappelijks, in dit geval allebei te vroeg komen. En in de pauze eten we samen, als een groepje hippies op de grond, omdat er verder geen plaats meer is.

Van links komt er iemand op ons af. Het donkere meisje met de neuspiercing. Ze heeft ook een diamantje in haar wenkbrauw. Ik schrik een beetje, zo strak kijkt ze. Ik ben nog nooit gepest, maar dit moet natuurlijk niet de eerste keer worden.

"He!" zegt ze vanuit de hoogte.
"Jij fietst toch ook vanuit Bosveld?"
"Ja?" antwoord ik achterdochtig
"Zie je wel, Rutger!" zegt ze tegen de blonde jongen die naast haar staat. "Zij is het!"
"We zagen je vanochtend fietsen. Wil je 's ochtends met ons meefietsen misschien?"

Ik kijk haar verbaasd aan, en dan denk ik alleen maar: wat leuk, wat leuk!
"Je hoeft trouwens echt niet zo hard te fietsen hoor" bromt de jongen.
"Ja, goed!" zeg ik enthousiast "Hoe heet je trouwens?"
"Manita" zegt het meisje en ze trekt Rutger met zich mee. "Ik zie je nog wel hè!" roept ze over haar schouder.

Trouw fiets ik maandenlang met Manita, Rutger en een groepje scholieren dat steeds wisselt mee. Een groepje helpt tegen wind en regen. Manita is dertien en doet VMBO. Ik ben elf en ik doe gymnasium - niet dat ik me beter voel dan zij, maar het is gewoon zo anders. Ik geniet er van naamvallen te leren en zinnetjes uit het Latijn te vertalen. Zij spuugt op Engels. Ik dans. Zij rookt. Ik stress. Zij niet, ze lacht, ook als ik vind dat er eigenlijk niets vrolijks is en alleen een repetitie heb om aan te denken 's ochtends.

Manita, lieve Manita met je initiatief toen ik dat zelf nog bijna niet had.



Incontri is Italiaans voor ontmoetingen. Ik schrijf een serie van bijzondere ontmoetingen in mijn leven. Niet de ontmoetingen 'die mijn leven voorgoed veranderden' (voor zover die al bestaan, en: zoveel zijn dat er niet), maar juist de ontmoetingen die me bijbleven, die me zelfs nu nog een glimlach geven, al veranderden ze niet eens zoveel.