Roberto Saviano

Roberto Saviano is een Italiaan die opgroeide in Napels, het hart van de Camorra. Over deze Napolitaanse maffiabeweging schreef hij het boek Gomorra.
Ik heb het niet zonder pijn of moeite gelezen, af en toe was dit boek een worsteling. Kort samengevat: deze buitengewoon getalenteerde onderzoeksjournalist gaat undercover in de maffia, dringt door tot de kern en schrijft vervolgens alles ongecensureerd op. Hierna is hij diverse malen bedreigd door maffiaclans, totdat een groep nobelprijswinnaars en beroemde schrijvers (Tahar Ben Jalloun, Jonathan Franzen, Jonathan Safran Foer en ga zo maar door) opriep tot zijn bescherming. Saviano heeft nu vierentwintig uur per dag strenge politiebewaking om zich heen en zijn hoofd is waarschijnlijk veel geld waard.  Hieronder zie je Saviano op de cover van de Italiaanse Vanity Fair. Rivoglio la mia vita is de quote. Ik wil mijn leven terug. Triest, maar: dat gaat voorlopig niet.
Alleen al ter beloning van het lef om het boek Gomorra te schrijven, vond ik het mijn plicht het boek te lezen.

Waarom is het zo'n moeilijk te lezen boek? Omdat het Saviano er niet alleen om ging de wereld iets over maffia te vertellen, hij wilde ook namen bekend maken. Zo lees je na ongeveer vijftig pagina's een halve bladzijde vol namen, wie wie bedreigde, vermoordde enzovoorts. Als je geen van die families kent, tsja, dan leest dat een beetje lastig.

Maar daar is door te komen. Vervelender is het gevoel dat je krijgt, al na een paar bladzijdes. Je voelt je besmeurd, vies, je weet niet of er ook om jouw kleding of Nikes gemoord is - als je ontdekt dat maffia niet alleen met drugs, maar ook met kleding van A-merken te maken heeft. Kortom: je voelt je ongemakkelijk en dat klinkt niet aantrekkelijk. Maar hoe getalenteerd moet het verhaal wel niet zijn opgeschreven, als een boek dat voor elkaar krijgt. Dat je het weglegt en denkt, hoe kan dit ooit stoppen? Ik vind het erg knap, dat een journalistiek verslag dat kan.

Saviano geeft anekdotes, die je veel helderder bijblijven dan grote getallen zonder namen. Alle romantische beelden die je ooit had over maffia: ze verdwijnen. Dat lijkt me ook precies de bedoeling. Daarnaast is Saviano echt een getalenteerd schrijver. Zijn zinnen zijn goed, lang, gestructureerd.

En als je Gomorra uit hebt, of voor als je er nog over twijfelt, er is nog een iets lichter boek. Het tegenovergestelde van dood. Ik zei iets lichter he ;-) Dit boek bevat twee korte verhalen en telt dan ook nog geen 100 pagina's. Het verhaal 'de ring' vind ik het mooist. Het tegenovergestelde van dood is echter een novelle, waar Gomorra ook een verslag is - zoals ik schreef: een buitengewoon knap verslag, waarbij de rillingen minimaal één keer over je rug zullen lopen.