Living like Larry - Zwerfafval & complottheorieën

Jammergenoeg is het een terugkerend thema: afval op straat, in de bermen en in de bosjes. In het zand van de duinen, in het water van de zee. Afval, kortom, op plaatsen waar het niet hoort.

Kijk, dit is zwerfafval in het Drentse dorp Hollandscheveld.

Wat doe je eraan?
Helaas geldt vaak: niet zoveel. Ik dump geen peuken (want ik rook niet), laat nooit afval slingeren en recycle netjes mijn plastic. Ook niet zo moeilijk allemaal, ik vind dit common sense. Helaas denk ik vaak dat ik de enige ben die dit normaal vindt (al is dat niet zo, dat weet ik wel!). Want tsja, bijna dagelijks fiets ik door glas, zie ik een plastic zakje wapperen aan een tak of struik, tel ik op de grond de knopen, candybar-wikkels en andere viezigheidjes. Zonde.

Omdat ik niet alles in één keer op kan lossen, besloot ik al een tijd geleden dat plastic mijn belangrijkste doel is. Plastic mijden, dan vooral.
Dat kan bijvoorbeeld door:
- Groente en fruit kopen met Take5-netjes van Again & A-gain (een prima alternatief is de Re-Sack)
- Plastic tasjes weigeren
- Geen producten met microplastics gebruiken (zie hier de rode lijst)
- Plastic recyclen
- Geen 500 ml-drinkflesjes meer kopen
- Een #zwerfie maken ;-)

Goed. Dat was even een opfriscursus. Nu iets nieuws.

Laatst likete ik op Facebook de campagne Supporter van Schoon. Ze hadden immers zo'n grappig filmpje over Nieuwjaarsvegen. Dat paste helemaal in mijn straatje (hihi, woordgrap). Sindsdien zag ik ook de statusupdates van Nederland Schoon. Prima, wat activerende teksten van vrijwilligers op mijn tijdlijn... geen probleem mee. Ik had me niet echt verdiept in de organisatie maar het klonk wel goed allemaal.

Tot ik een opvallende reactie las.
Gisteren stond er een foto van plastic flessenpost van een kindje online. Goed punt, vond ik, want flessenpost is een schattig idee, maar plastic in de maag van vissen/vogels/andere zeedieren is minder schattig. Ik klikte weer op like en las toen de reacties.





Nu ben ik eigenlijk tégen complottheorieën. Complottheorieën maken namelijk veel goede processen onwerkbaar, alleen maar door de macht van een paar mensen die vaak helemaal geen verstand van de zaak hebben.

Ik heb al een keer of vijf een stuk willen schrijven over vaccineren. (Voor wie de samenvatting wil lezen, die heeft deze geneeskundestudente al gemaakt: ARE VACCINATIONS NECESSARY?). Want over vaccins doen allemaal onjuiste verhalen de ronde, die jonge ouders bang maken en zo ervoor zorgen dat er tóch nog kinderen doodgaan aan te voorkomen ziektes als kinkhoest. Heel naar.

Maar ik dwaal af.
Ik ben dus niet zo'n fan van complottheorieën, maar ik klikte toch even door.
Wat blijkt? Nederland Schoon is inderdaad opgezet om te bereiken wat haar naam doet vermoeden: een opgeruimder Nederland, met minder afval dus. Echter de organisatie spreekt zich nergens uit over statiegeld. Statiegeld, je kent het wel, die fantastische uitvinding die er voor zorgt dat 95% van de PET-flessen in Nederland terugkeert naar de winkel om gerecycled te worden.

Nee, statiegeld... daar pleit Nederland Schoon niet voor. Zelf zegt ze "wij lobby'en niet tegen" maar dat is natuurlijk precies wat er gebeurt als je een onderwerp zo expliciet doodzwijgt. Ook Ivo de Wijs, de tekst- en liedjesschrijver die aanvankelijk de organisatie wilde promoten, stuitte op dit probleem.

Het probleem?
De Raad van Toezicht van Nederland Schoon bestaat uit onder andere een supermarktbobo en een baas van Coca-Cola (!). Dat klinkt als belangenverstrengeling.  Een bedrijf als Coca-Cola moet namelijk betalen voor statiegeld (terwijl de natuur vervuilen gratis is). De perfecte samenvatting lees je hier in de Volkskrant.

In 2012 werd al het voorstel ingediend om statiegeld af te schaffen. Er was een officiële onderzoeksgroep maar die werd behoorlijk beïnvloed door de frisdrankindustrie, zo blijkt 'nu'. Kun je het je voorstellen, Coca-Cola wil graag de wet wijzigen omdat het haar beter uitkomt? Staatssecretaris Atsma ging er helaas serieus op in.

Schokkend.
Deze keer zit er dus waarheid in de complottheorie.
Om te huilen, als je het mij vraagt, want de 27.000 Nederlanders die deze organisatie op Facebook liken, denken net als ik waarschijnlijk dat ze iets goeds doen. Maar van huilen is de wereld nog nooit iets mooier geworden.

Daarom heb ik mijn like verplaatst naar Statiegeld moet blijven. Volgens mij tekende ik daar in 2012 ook al een petitie voor. Grappig, het lijkt dus te helpen want het oorspronkelijke idee was dat statiegeld in 2014 zou verdwijnen. We leven inmiddels in 2015 en het is er nog steeds.

Maar als het aan de frisdranklobby ligt niet lang meer. Dus wil je ook helpen? Teken de petitie op Echte Held.

 En koop ondertussen maar vooral zo min mogelijk nieuw plastic :-)


Meer informatie over plastic?
* Indrukwekkend stuk over gevolgen van de plastic soep 1 & mega infographic in deel 2
In die twee stukjes vind je meer sites, boeken & documentaires over dit probleem.