Tafel voor één

20 augustus 2011

Al vanaf de middag loop ik heen en weer. Te pacen, als een ijsbeer. Echt honger heb ik niet. Nu nog tien stappen, dan ben ik bij het restaurant. Je moet. Hallo, je gaat zitten hoor! zeg ik tegen mezelf. Eten moet je toch, het kost werkelijk niks hier, als je nu niet uit eten gaat ga je zielig in je bed liggen. Plus, het is dertig graden en je hebt het hele jaar gewenst dat je hier kon zijn.
Jahaa, antwoord ik geërgerd tegen het stemmetje in mijn achterhoofd. Ik ga al.

Michele herkent me niet, maar geeft me zonder een krimp het beste tafeltje. Hij verliest nu dus een gezin van vier personen aan mij. Voor één keer vind ik dat stiekem best leuk. Terwijl ik wacht op mijn pizza, schrijf ik. Ik verwachtte snel klaar te zijn, maar moeiteloos laten de bladzijdes in mijn kladboek zich vullen. Slordig handschrift, afkorting na afkorting om maar niet te vergeten wat ik dacht. Dus, wat? schrijf ik haastig. Sinds maart? Ze zijn samen sinds maart? Dus als ik hier was gekomen in juni - nee, vergeet het. De hond? Dood. De strippenkaarten? Uitverkocht. Ik heb alleen de treintijden jongedame! Maar ik kan ze wel voor je overschrijven. Lief, dat wel. In razend tempo staat op papier wat ik dacht, inclusief de grote aantallen 'fucks' die daarbij kwamen kijken. Achteraf blijkt dat ik nog meer te denken had, ik voeg pijltjes en lijnen toe, schrijf tweeënhalve bladzijde later wat er nog bij moest.

Af en toe pauzeer ik, alleen om de stroom even stop te zetten. Zoveel aandacht verdient dit ook weer niet. Ik kijk naar het gezelschap schuin tegenover me. Enkele seconden denk ik nog na over wat zij van mij vinden, omdat ik hier alleen ben, maar al gauw schakel ik naar mijn gedachten over hun. Twee gezinnen, vijf kinderen en vier volwassenen. Het meisje trekt aan het tafelkleed, de wijnkaraf wankelt maar valt niet. De baby krijst. Een vrouw vouwt afwezig driehoekjes in haar servet. Wat een chaos. Het doet me denken aan het prachtige filmpje how to be alone. Wanneer Tanya Davis met haar zachte stem zegt
You're no less intriguing a person when you're eating solo. In fact some people at full tables will wish they were where you were. Misschien is dat vandaag wel zo. Ik buig me opnieuw over mijn kladboek.

Vandaag heb ik allemaal dingen gedaan die een jaar geleden nog niet zo vanzelfsprekend waren. Als ik mijn kladboek overlees is dit wat er gebeurd is.

06:30 Ik sta bij zonsopkomst op en vul mijn rugzak. Ik leer het steeds sneller, en ook steeds vakkundiger: avondjurkje, shirt en bikini passen precies naast mijn strandhanddoek en tandpasta. Het is te vroeg voor hotelontbijt, dus met alleen een perzik in mijn Eastpak vertrek ik. Ik probeer mijn kaartje voor de heenreis te stempelen, maar de automaat werkt niet mee. Omdat ik tijd heb, wissel ik van perron, op zoek naar een werkende automaat. "Nutteloos" mompelt de schoonmaker als hij me ziet. Ik geef het op.

08:54 De trein is er bijna. Ik zie het enige resort dat hier is voorbij schieten en de trein mindert vaart. Ik zit helemaal muurvast tussen minstens twintig Indiërs met uitklapborden vol zonnebrillen en armbandjes. Hoe kom ik bij de uitgang?

08:55 Belangrijker: hoe krijg ik deze roestige deuren open? Oh, dat gaat vanzelf. Ik ben er! I'm livin' the dream - I came back!

19:05 Waar ik voor kwam blijkt een vergissing. Gezandstraald ben ik. Maar ik koop gezond én lekker eten voor mezelf, maak het klaar en breng de rest van de dag door bij de schoonste zee die ik ooit zag. Wat een verschil met 365+ dagen terug. Als het iets kouder wordt, keer ik terug naar het dorp, waar ik dit verhaal begon.

Na afloop ben ik trots. Ik ben toch maar mooi alleen uit eten geweest. Morgen ben ik terug in de hoofdstad van het zuiden en zal ik zwemmen in de zoutste baai. Donderdagavond krijg ik een feestje en nieuwe vrienden cadeau. Mijn beloning, maar dat weet ik nu nog niet. Het lijkt een beetje 2011 in het kort: goed wisselt kwaad altijd af. Licht en duister kunnen niet zonder elkaar. Alleen snel en langzaam maakt een duet. Pijn heeft een functie. Inspanning wordt beloond. En: soms leer ik gewoon niet van mijn fouten.

Living like Larry XV - Open brief aan H&M

Beste H&M,

Onlangs kocht ik in één van uw filialen een jurkje. Ik heb het al veel aangehad en er veel complimentjes over gekregen, dus ik ben er erg tevreden mee.*
Toch bleef ik met een vraag zitten. Waarom is alleen mijn jurkje (en natuurlijk de bijbehorende conscious collectie) een 'verantwoord', duurzaam product? Waarom hangt de rest van jullie winkel nog vol met spullen waar ik een onbestemd gevoel bij krijg: made in Bangladesh, China, Taiwan etc.: met gif en kinderhanden misschien?

Om deze vraag te beantwoorden bekeek ik jullie website. Ik las rapporten en nieuwsberichten om mezelf op de hoogte te stellen.

Op de website zie ik al diverse initiatieven waar ik zelf achtersta: H&M werkt samen met Greenpeace bijvoorbeeld en op Textile Exchange lees ik dat jullie in 2010 de grootste afnemer van biologisch katoen waren... Super! Mijn complimenten!

Maar, waarom is nu nog maar een deel van jullie collectie biologisch katoen, en waarom gaat de omschakeling zo traag? Waarom hebben jullie ervoor gekozen om pas in 2020 (!) al het katoen organisch te hebben?! Dat is toch veel te laat!

Daarnaast riepen jullie rapporten ontzettend veel vragen bij mij op. Ik hoop dat er ruimte is deze te beantwoorden.
- Ik lees dat jullie de CO2 uitstoot elk jaar met 5% willen verminderen. Beginnend in 2010 en eindigend in 2012. Is dat niet een wat korte periode? Houdt het in 2012 dan op met zoeken naar zuinigere manieren? Bovendien koppelen jullie de CO2 vermindering aan de groei van het bedrijf: 5% minder bij 12% groei in CO2-uitstoot per jaar. Netto willen jullie dus meer CO2 gaan uitstoten per jaar? Dat is geen duurzaam voornemen, en vind ik voor ons (klanten die normaalgesproken geen tijd hebben al jullie rapporten te lezen) tamelijk misleidend.
- In 2020 willen jullie 20% van de energie van 'renewable sources' laten komen. Hier is weer gekozen voor een extreem lange periode, zoals bij het katoen. Waarom? Omschakelen naar groene(re) stroom lijkt mij vrij makkelijk, zeker als het 'slechts' 20% van jullie energie betreft...

De grote vraag die dus steeds terugkomt is deze: waarom gaan jullie voornemens stap voor stap, zo tergend traag en niet in één keer radicaal? Zou het niet fantastisch zijn om als eerste reusachtige kledingketen voor modeliefhebbers in één keer 'groen te gaan'? Het zou een monopoliepositie betekenen, en reken maar op flink wat media-aandacht. Want een groene collectie tussen de overige, laat ik zeggen, grijze collecties, die hebben ze bij andere bedrijven, zoals de Hema en de C&A ook. Sterker nog: bij H&M is 5% van alle textiel van biologisch katoen, bij C&A 13%. Het is dus sowieso mogelijk om dit per direct met 100% te verbeteren...! Zeker zo bezien vind ik 2020 echt veel te ver weg.

Ik weet dat de productie van biologisch, organisch katoen wereldwijd nog niet toereikend is. Maar met macht en geld is in het verleden heel wat voor elkaar gekregen, en ik weet dat uw bedrijf beide bezit. Ziet u het niet als een fantastische investering, C&A en andere bedrijven voorbij te streven en zelf de koploper te worden?
Ik zou het fantastisch vinden om in uw winkels te lopen, nu met écht een goed gevoel, niet meer te hoeven zoeken naar labels en informatie maar er gewoon op kunnen vertrouwen dat alles met een schoon geweten gekocht kan worden - en niet alleen de conscious collectie.
In afwachting van uw antwoorden en met vriendelijke groet,

[Vul je naam in]
(dat staat er, zodat als je het hier roerend mee eens bent, je zelf deze tekst mag kopiëren en plakken naar klantenservice.nl@hm.com en geefjemening@hm.com)

Maar voordat je dat doet wil je misschien achtergrondinformatie!

Disclaimer: tuurlijk, ik ben heus veel goede voornemens tegengekomen in de pdf'jes van H&M. Maar goede voornemens maken kunnen we allemaal, ze uitvoeren is een ander verhaal. Dat H&M 100% organisch katoen wil gebruiken in 2020 (dus: voor ALLES wat ze verkopen) heb ik wel een miljoen keer voorbij zien komen in het rapport. Maar 2020 is ver weg - en tegelijkertijd dichtbij, als H&M nu pas op 5% zit. I don't like that at all.

Bovendien vind ik dat het bedrijf de verantwoordelijkheid ook een beetje afschuift op haar klanten. Zo staan er in labels adviezen om zuinig om te gaan met kleding. Dat is hypocriet omdat:
1. H&M kleding zo goedkoop aanbiedt dat zuinigheid nauwelijks meer nodig is
2. H&M, als ze 'marktleider verantwoorde producten' wil worden (en dat wil het bedrijf!), ZELF iets moet doen en niet de klant adviezen moet geven die iedereen die een beetje milieuvriendelijk probeert te leven allang kent! "Niet wassen op 60 maar op 40 graden", kom op zeg...

* Deze zin komt uit Groen is het nieuwe zwart van Tamsin Blanchard. Ik vond het zo'n schattige opening voor een brief, dat ik hem er in heb gezet. Letterlijk gezien heb ik geen complimentjes gehad, maar ik ben wel versierd in het jurkje, dat telt toch ook?

** Nicole bedankt voor het proeflezen van de brief!

*** Ik probeer nooit twee Living like Larry's achter elkaar te doen, maar bij deze kwam het zo uit... Ik zal jullie nu weer een aantal dagen met rust laten wat duurzaamheid betreft :)

Living like Larry XIV - Mattel, Disney, Greenpeace en actie

Barbie, it's over. I don't date girls that are into deforestation.
Bron: Greenpeace.

Ik houd van succesvolle en gerechtvaardigde acties, zoals de Barbie-actie van Greenpeace. Deze actie was ook nog eens heel ludiek: Ken 'maakte het uit' met Barbie, nadat hij er achter kwam dat zij meehielp aan ontbossing. De verpakkingsmaterialen van Mattel komen namelijk van APP, een Indonesisch bedrijf dat voor zijn karton regenwoud kapt. Regenwoud dat leefgebied is van de (bedreigde) Sumatraanse tijger. Met bedreigd bedoel ik: er zijn naar schatting nog maximaal 400 tijgers over (!).  Ik ben in regenwoud geweest waar deze tijgers ooit leefden. Het is ZO MACHTIG. Natuur is iets veel groters dan wij. Als je niet snel ontroerd bent (of eigenlijk: juist als je dat bent), kun je het filmpje van de tijger die zeven dagen vast zat in een val en afgemaakt moest worden dankzij APP zelf bekijken. Dan begrijp je ook waarom Greenpeace druk wilde zetten op APP. Druk zetten gaat soms het beste als je dat doet via een afnemer, een klant zoals Mattel. Mattel is inmiddels om: het zal in de toekomst geen papier en karton van APP meer gebruiken.
Jammergenoeg gebruikt het zo lief klinkende Disney ook materiaal van APP. Nog steeds.

Greenpeace heeft succes gehad in 2011, en de acties in 2010 ben ik ook niet vergeten. Voor mij reden om te doneren aan Greenpeace. Ik wil dat er opgespoord blijft worden, actie gevoerd blijft worden, tot we overal zonder schuldgevoel kunnen kopen, totdat alles zonder schuldgevoel gegeten kan worden (tenminste, zover dat binnen je overtuiging past). Ik zeg hiermee niet dat ik vind dat iedereen aan Greenpeace zou moeten doneren. Je moet doen wat bij je past, en geven wat je kunt missen.

Via Greenpeace kwam ik terecht op ikkominactie.nl. Precies wat je denkt: een site met acties die je meteen zelf kunt doen om de wereld een beetje te verbeteren. Per actie staat vermeld hoe veel tijd het je kost (2 minuten, 5 minuten of soms ook '1 dag' of 'meer tijd'). Sommige acties bestaan uit het tekenen van een petitie (en daar ben je het waarschijnlijk niet altijd mee eens). Maar de meeste zijn het klikken waard. Je moet je eigenlijk aanmelden als je je acties bij wilt houden, maar je kunt ook gewoon doorklikken. Zelf vond ik het berekenen van mijn voedselafdruk de moeite waard.

Onderweg op internet (soms voelt het net een reis) kwam ik ook leuk nieuws tegen. De top 10 nieuwe soorten uit 2011, bijvoorbeeld. De 'spongebob paddenstoel' (Spongiforma squarepantsii) staat er trouwens niet tussen, daarvoor moet je hier kijken.
En tot slot, ter inspiratie, voor een beetje hoop en omdat de maker van dit filmpje er zoveel tijd aan heeft besteed:

Maria 2011.2

De rijst staart me aan. Het is net alsof ik een bordje verdriet leegeet. Elke hap van het plakkerige spul kleeft aan mijn gehemelte, ik kauw eindeloos. Mijn maag is samengetrokken, alsof ik in plaats voor van twee, zelfs niet voor één hoef te eten.

Ik ben nog maar een paar uur thuis, je moet thuiszijn met kerst natuurlijk, maar mijn vader en ik hebben net alweer ruzie gemaakt.
"Het is wel wat weinig eten" zegt hij zuchtend tegen zijn bord.
"Wil je wat van mij?" bied ik hem mijn vegetarische versie aan.
"Nee" snauwt hij terug.
In de lucht hangt ergernis - en dan heb ik het nog niet eens verteld.

Vertellen hoeft natuurlijk ook nog helemaal niet. Er is voldoende tijd. Misschien moet ik mijn ouders wel vast over Micha vertellen. Wat zal ik zeggen? Opgewekt: "Ik moet jullie nog wat vertellen trouwens! Ik heb alweer een paar maanden een scharrel. Hij heet Micha"
Bij die gedachte krijg ik de prop rijst helemaal niet meer weg.
Is het echt nog maar drie jaar geleden dat ik met mijn ouders meeging op vakantie?

Ik kan natuurlijk doen alsof we samen zijn. Tenslotte ben ik de moeite waard om mee te dansen, op een dag zal ik de moeite zijn voor iets serieuzers. Dan zal Micha mijn vriend worden. Micha Codreanu. "Dat is geen Nederlandse achternaam" zal iemand opmerken. Het aanvankelijk enthousiasme over mijn zogenaamde vriend zal temperen.
"Roemeens? Genade, Maria, wat moet jij nu weer met een Roemeen?!" zal mijn vader uitroepen. Van de kerstgedachte zal weinig overblijven.

Lusteloos prik ik in de blokjes tofu. Vanavond zal ik nog helemaal niets vertellen. Misschien krijg ik nog wel een reactie van Micha. Op facebook ofzo. Ooit is ook kerst voorbij, en ziet hij mij. Móét hij mij wel zien. Ik knijp in mijn vingers om te weten dat ik er nog ben. Wie ik straks ook zal verliezen, ik blijf bij mezelf, en de baby blijft bij mij.

Maria 2011

Daar sta ik dan, onderaan het gebouw dat jouw appartement bewaakt. In de mooiste wijk van de stad, met uitzicht op alles wat je maar wil zien: de hoge kerktoren, de prachtige volkswijk, de rails naar het station. In de winter bedekt met sneeuw, in de zomer dampend van de hete lucht. Precies waar een hart, mijn hart, zo naar verlangt: een beetje hitte.

Mijn ademhaling geeft nog geen wolkjes, maar ik vind het toch koud genoeg voor december. Met mijn handen op mijn buik ijsbeer ik voor het gebouw. Wel een beetje pijnlijk: aan de overkant zie ik een gordijn bewegen. Iemand kijkt naar me. De kerstverlichting van de gemeente brandt bemoedigend, maar wat ik wil gebeurt niet. Niemand zegt me, kom binnen, voor jou zal ik zorgen. 

Nu begrijp ik ineens waar die eetlust, zin in zoet, vandaan komt. En dan de kilo's die ik ben aangekomen. Ik draag de maagdelijk witte, grof gebreide sjaal die jij zorgvuldig van mijn nek afhaalde. Je doet niet open. Je bent thuis, maar dan wel bij je familie.  Ik snap ook niet zo goed wat ik hier op kerstavond doe, er lijkt gewoon nergens anders te zijn.

In mijn studentenhuis houden huisgenootjes een vriendjes-vriendinnetjes-kerstdiner. Jij bent mijn vriend niet, dus ik kon je niet uitnodigen.
Maar je gebruikte wel teksten die een vriend toekomen. "Je bent prachtig" zei je, en ik geloof dat nog steeds. Als je nu maar eens thuiskwam.

Ik maak geen aanstalten om terug te gaan. Mijn fiets leunt stom tegen het hek langs de gracht. Zal ik straks nog wel kunnen fietsen? Zullen er misschien mensen voor me opstaan in de bus, als mijn buik echt dik wordt?

Vertrouwd is de allesverslindende moeheid. Ik ga gewoon even hier zitten, bij de brievenbussen. Op de koude tegels. Mijn pijnlijke schouders laat ik tegen de muur leunen. Je komt vanzelf wel thuis. Je komt vanzelf wel bij me terug.

Als ik gewoon maar wacht.


Disclaimer (omdat ik vaak autobiografisch schrijf): ik ben niet zwanger want ik ben niet de hoofdpersoon.

Living like Larry XIII - Vliegen, wat je minimaal moet weten

"Wát?! Maak je je daar zorgen om?"
"Ehh, ja" stamelde ik een beetje opgelaten. "Kijk, als ik dat vliegtuig niet nam, zou…"
"Kijk, als je nou een beetje realistisch zou denken… dat vliegtuig gaat ook zonder jou hoor!" Mar keek me een beetje meewarig aan en lachte toen gniffelend.

Thuisgekomen dacht ik nog steeds aan dit korte gesprekje: ik maak me druk om een vlucht die ik zou nemen, vriendinnetje lacht me uit. Was ik soms niet realistisch? Vraag bepaalt nog altijd aanbod. Ik bleef bij mijn standpunt, ging alleen de discussie niet meer aan. Een beetje schokkend was het wel voor mij: dachten er echt mensen zo licht over? We zijn geboren in een levensstijl, een standaard die niet per se de voorkeur heeft… Ben ik de enige die zich zorgen maakt over een geboekt ticket?
Het is niet mijn taak alles op te lossen, maar net zo min die van iemand anders. Dus, stiekem is het tóch óók mijn taak. En als ik ergens een hekel aan heb, is het wel aan mensen die hun taak niet doen.

Vliegen & milieu: wat je op zijn minst moet weten.

Vliegtuigen gebruiken kerosine als brandstof, wat CO2-uitstoot oplevert (veel meer dan de verbranding van benzine) en vliegverkeer zorgt daarnaast voor meer wolkvorming, wat een extra factor is om aan het broeikaseffect bij te dragen. Wist je dat dit effect vooral 's nachts is? De extra bewolking (contrails) reflecteert namelijk ook zonnewarmte terug, maar dat gebeurt alleen als de zon op is. Fascinerend he? Zorg dus in ieder geval voor een vlucht overdag.
Enne, de bus nemen naar Berlijn in plaats van het vliegtuig... dat scheelt meer dan HONDERD keer de CO2-uitstoot.

Allemaal heel shockerend, maar ja, aan het eind van het jaar wil je wel graag op vakantie toch? Bovendien kost dat ticket naar Griekenland he-le-maal niets... En dit is het grote dilemma altijd weer: waar is de grens? Wanneer wint comfortabel leven het van niet-al-te-verwoestend leven?

Ondertussen is mijn oog gevallen op het magazine van Nederlands grootste luchtvaartmaatschappij. Interview met Neelie Kroes, die inmiddels een vlieg-VIP is geworden, met haar 2 vluchten per week.
"Zodra ik in het vliegtuig zit, laat ik alles achter me!" kirt ze. In het hele interview wordt met geen woord gerept over milieubelasting -  lijkt mij toch, ook journalistiek gezien, een punt waar je op zijn minst aandacht aan moet besteden. Het bedrijf plaatst nog wel, ergens verderop in het blad, een advertentie over hoe je je 'schuld af kunt kopen', tegelijkertijd met je vliegreis. Maar geld is niet altijd de oplossing...

Organisaties waar ik zelf erg achter sta zijn Milieudefensie, Milieucentraal en  Natuur en Milieu. Op hun websites kan ik altijd duidelijke informatie vinden wanneer ik een Living like Larry artikel maak. Over dit onderwerp echter niet. De vervuiling veroorzaakt door auto's komt aan bod, maar over die leuke vliegtuigjes lees ik niks... Vliegen is weer duidelijk zo'n punt waarmee ik er niet uit ga komen.

Op the Daily Green lees ik dan ook het ontnuchterende:  it will likely be decades before this [new] technology filters its way up to the big leagues. Until then, take a train or bus instead. If you must fly, compensate for your flight's emissions by buying a "carbon offset".

Decades! Ze hebben het over tientallen jaren, als jouw kinderen al aan het opgroeien zijn...! Maar dat wil niet zeggen dat ik helemaal niks kan doen! Daarom hier, mijn eigen punten, die voor mezelf gesteld heb op zijn minst iets te kunnen betekenen. Ik wil:

1. Over elke vliegreis goed nadenken. Mijn vriendinnen en ik willen al tijden een weekje weg, maar dat kan net zo goed met de trein naar Parijs, bus naar Berlijn of liftend naar Antwerpen zijn. Geeft ook meteen dat stoere 'ik-ben-een-echte-reiziger'-gevoel.

2. Geïnformeerd blijven. Columns zoals deze van George Monbiot móét ik blijven lezen... Mijn geweten móét wakker blijven. Ik weet dat veel lezers hun hart verloren hebben aan het reizen (en ik zelf ook). Lees daarom alsjeblieft, op zijn minst, de eerste drie alinea's van zijn column. Dat wat hij schrijft over love miles. Dat is de waarheid he? Het is zo waar.

3. Als er dan toch gevlogen moet worden: de vlucht moet overdag zijn, zonder tussenstops en ik moet er compensatie voor kopen. En: géén vliegreizen voor vakanties korter dan 2 weken.

Dat lijkt me in ieder geval een goed begin.
UPDATE: Dit ook :)

Dit stukje is één in een reeks over tevreden zijn met minder, en vooral milieuvriendelijker zijn met minder. Klik op het labeltje hieronder om meer over Living like Larry te lezen.

Boeken #3

Iedereen heeft, zo tegen het eind van het jaar, in ieder geval wel een páár dagen vrij, toch? Uitstekend moment om een boek te lezen...

Een nieuwe toekomst - Conor Grennan
Poeh, wat een corny titel - dat was het eerste wat ik dacht over dit boek. Ik geef het maar meteen toe omdat ik weet hoe makkelijk zoiets je om de tuin kan leiden. De beschrijving die ik las maakte het niet veel beter. Maar, zoals je al zag aankomen, het boek is niet wat je verwacht. Het is niet één of andere softie die weer eens de wereld wil helpen, zoals zovelen. Conor is verbazingwekkend eerlijk. Zo eerlijk, dat je je eigen trekjes in hem herkent.

Feestbeest Conor gaat een jaar lang op wereldreis. Raften, bergen beklimmen, international party's met andere rugzaktoeristen: hij ziet het wel zitten. Maar goed, je kunt niet al je geld opmaken zonder doel, dus onder enige sociale druk gaat hij zijn reis beginnen met vrijwilligerswerk in een kindertehuis in Nepal.
Conors schrijfstijl is geniaal: eerlijk, en dat werkt ontwapenend. Al op één van de eerste bladzijdes deelt hij je mee dat hij bang is, en eigenlijk niets van kinderen af weet. En dat hij eigenlijk gewoon geen vrijwilligerwerk wil doen! Langzaam maar zeker verandert er iets en het verhaal krijgt veel onverwachte wendingen en is (ook zonder dat dit literatuur is) intigrerend. Het loont de moeite de flap niet te lezen en het boek niet door te bladeren van te voren... Heel leuk vond ik ook dat er foto's in het boek zijn opgenomen. Dat had niet gehoeven trouwens, ik was toch wel blown away en las het in twee dagen uit.

Going Solo - Roald Dahl
Over Roald Dahl hoef ik waarschijnlijk nog maar weinig mensen te overtuigen: het is één van de meeste geniale kinderboekenschrijvers die de aarde ooit gekend heeft. Twee zomers terug las ik zijn autobiografische boeken: Boy (over zijn kinderjaren) en Going Solo (over... well, zijn jongvolwassen leven). Boy bevatte veel kwajongensstreken en was voor mij niet het makkelijkste om door te komen. Toch las ik dapper door (ik heb beide verhalen in één pocket, gekocht op mijn lievelingsdag & locatie: koninginnedag, vondelpark, 1 euro... man, do I love vintage). Going Solo was het doorlezen helemaal waard.

De gebeurtenissen komen hier namelijk in een stroomversnelling: Roald wordt als (ongetrainde!) piloot naar Afrika gestuurd, ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Je dacht misschien alles te weten wat er in Europa gebeurde in die jaren... maar dit boek brengt je allerlei spannende verhalen uit een heel nieuw continent. En reken maar dat de schrijver spanning op kan bouwen. Misschien is het bij de start nog wat lastig je in te leven, maar een ontmoeting met een slang, leven in Dar es Salaam en spannende vuurduels tussen de vliegtuigen maken al snel dat je helemaal in het verhaal zit.
Ik was op vakantie toen ik dit boek las, maar wat ik me van Milaan herinner zijn alleen nog de stoffige vlakten van Afrika, het geronk van de motor en een lege tank...

Everything I'm feeling is valid

 Dinsdagochtend was ik trots op mezelf dat ik er pas aan dacht toen ik rechtop naast mijn bed stond (meestal komt zoiets in die drie à vijf seconden nadat je wakker geworden bent - ik haat zo'n mokerslag, want het blijft je verrassen). Daarom dacht ik ook vol overtuiging, 'en nú schrijf ik het van me af'.
Het lukte toch niet helemaal. Ik dacht vooral, 'hoor jezelf toch eens zeuren, post gewoon helemaal niks, er zit niemand op te wachten'. Soms is over iets schrijven ook het te veel aandacht geven.
Maar het is nooit te laat om een beslissing bij te stellen - tijd om dit toch nog te publiceren. Dit verdient ook aandacht, denk ik.

6 december 2011

Vanavond zit ik voor het eerst echt als een volwassene in dit café. Tuurlijk, ik zit wel meer in café's, en op de leren hangstoel waar ik nu zit heb ik al vaker gezeten ("Wij moeten ook een stamkroeg, net als in Friends!" giechelde vriendinnetje Mar toen we meer dan twee keer hier waren geweest, en zo geschiedde...), maar vandaag is er iets anders. Ik kan er alleen niet precies de vinger opleggen. Wat ik niet weet, is dat er zometeen een gesprek zal plaatsvinden van man tot man. En ik (hoewel vrouw) ben één van die twee.

Het zal eerst klinken als een fantastische boodschap, maar aan de eerste vraag kan ik tóch al horen dat het ook weer niet zó leuk nieuws is. "In welke taal wil je het horen?"
Nu is daten met een jongen die mijn moedertaal niet spreekt niks nieuws voor mij - hoe stoer dat ook mag klinken, ik bedoel het meer als waarschuwing: taal- en cultuurverschil is toch niet altijd een aanrader. Ik kies de taal die ik gok te begrijpen.

Mijn gesprekspartner schraapt zijn keel en buigt zich naar me toe, om vervolgens achterover te leunen: van me af. Geen goed teken of...? Dan legt hij de tijdbom neer, op het sloophouten tafeltje tussen ons in, een tafeltje dat het gewicht van de woorden nauwelijks dragen kan. Hij weet dat het een tijdbom is, en dat die dingen tikken.

Dus ik ben... leuk? Ondanks zijn serieuze gezicht denk ik dat het een wrede grap is, bedoeld om mij uit mijn tent te lokken en te laten zeggen: "ik vind jou ook leuk!". Maar de boodschap wordt herhaald, en dan zie ik pas de maar komen die de hele tijd al om onze stoelen heen danste. 'Maar' is een oranje woord, met een vriendelijk gezichtje: ze weet conversaties om te draaien en gaande te houden. Hier is helaas sprake van het eerste.
Hij begint zinnen met voorbeelden, ik luister geduldig, probeer af en toe in te vallen maar laat me zonder pardon de hoek indrijven. Zoveel heb ik er namelijk ook niet tegenin te brengen - zo duidelijk pakt hij me in.

De maar is niet zo hard als ik had verwacht. Wel ben ik van mijn stuk gebracht en kan ik alleen nog maar terugpraten in metaforen. Uit mijn ooghoek zie ik dat vlak naast ons een man van een jaar of dertig is gaan zitten. Waarschijnlijk gezien onze zojuist gewijzigde voertaal werpt hij ons geamuseerde blikken toe, haast smekend om mee te mogen converseren. Hij zit alleen, maar ik kan even geen medelijden voor hem opbrengen.
Ik vraag naar verledens en leg uit, ik praat ook teveel en na een minuutje of tien merk ik dat we in cirkeltjes ronddraaien rond één onderwerp. Een rotatoir gesprek is voor niemand goed.
"Jij moet eens nadenken over consequenties"" zegt A., niet eens onvriendelijk. "Ik ga"
"Hi," zegt de man, "You guys on a date or what?"
"Ik ga mee," zeg ik met mijn stomme, stomme hoofd.

A. steekt zijn hand uit naar de man, blakend van zelfvertrouwen. "Hi!"
"Hi!" zegt de man enthousiast, blij als een puppy met aandacht, hij kwispelt nog net niet met zijn staart. "I'm Eric"
"And I'm the first superhero you'll ever meet" antwoordt A.

A., de 26-jarige bankbestuurder. In mijn hoofd noem ik hem Ramon. Ik weet alleen niet waar ik hem moet laten, in mijn hoofd. Bij de winnaars of de verliezers?

Living like Larry XII - Kleding enzo

Dan nu even zonder sarcasme, zonder bitterheid (dat is af en toe érg moeilijk voor mij), iets schrijven over de gekte. Ken je dat?
Zo niet, ga eens op zaterdag de stad in. Niet te vroeg, laten we zeggen, half 2 is vroeg genoeg. Ga bijvoorbeeld eens naar de Hema, of de V&D. Warenhuizen waar iedereen wel eens heen moet. Waar, zo zul je je verbazen, iedereen op zaterdag ook lijkt te zijn. Kopen. Want het is zo goedkoop, in de aanbieding.

Ik zal niet zeggen dat ik daar nooit tussen loop, die massa's. In het weekend heb je nu eenmaal meer tijd. Wel wil ik kwijt, dat ik ontzettend schrik als ik merk: ik ga ook zo mee in de gekte. Ik strijk met mijn hand over jurkjes met pailletten aan de randen van de wijde mouwtjes en ik verbeeld me dat ik dan pas écht goed uit de verf kom. Dat iedereen me daarin wel zal bewonderen.
En natuurlijk, kleding doet iets met je, zeker goedgekozen. Maar kleding kopen is niet hetzelfde als een zakje instant happiness. Het brengt je geen geluk, liefde of nieuwe baan. Echt niet.

Ik vind het triest dat ik dat tegen mezelf moet zeggen.

Dit is, denk ik, dan ook de eerste Living like Larry waarbij ik even moet toegeven. Ik heb de juiste mindset nog niet te pakken. Ik word gelukkig van nieuwe kleding, ik denk meestal echt dat het uitmaakt. Misschien heb ik het dan ook wel bij het juiste eind?, zo kwam bij me op. Maar een goed gevoel houd ik er niet aan over. Denken in oplossingen!

1.
Waste not, want not is een categorie op de blog van Colin Beaven. Colin heeft de documentaire No Impact Man gemaakt, die ik zeker nog eens wil  zien (eerder schreef ik er al over). Het stuk waar ik nu naar toe link heet What we'd gain if we built things to last. Het is een kort stukje en de moeite om even te lezen. De conclusie: als spullen langer mee zouden gaan, zouden ze meer emotionele waarde krijgen en zou de drang tot steeds vervangen minder zijn.

2.
En klopt dat niet? We vinden het heel normaal dat 2 paar sokken 2 euro kost, maar goed, ze gaan dan ook maar een jaartje mee. Natuurlijk zou ik graag zien dat dat verandert.
Vooralsnog gaat er veel textiel en oude kleding weg, met het vuilnis mee. Als je iets niet meer hoeft: breng het dan op de juiste manier weg! Dat wil zeggen: alle textiel, ook wol en kapotte kleding waar écht niemand meer iets aan heeft, in zo'n container - dus niet met het gewone afval!

3.
In 2010 heb ik precies bijgehouden wat ik aan kleding gekocht heb. Niet bij financiën (dus op één grote hoop met andere uitgaven), maar apart, op één A4tje dat ik bewaarde in mijn onderste bureaula. Kleding ingedeeld per maand. Het viel me mee - en dat kwam ook door het bijhouden. Als ik in zo'n warenhuis stond met een simpel (en nu zo goedkoop!) truitje, dacht ik aan de lijst, waar soms voor die maand al drie dingen opstonden. Dan hielp het me te denken, is dit nu echt zo fantastisch dat het op de lijst mag? Je krijgt gedurende 12 maanden nog regelmatig die uitgave te zien...
Dit jaar heb ik de lijst geen ruimte gegeven, maar in 2012 ga ik het weer doen, misschien spreekt het jou ook aan als je eigen mindset een beetje wilt beïnvloeden.

4.
Een andere reden waardoor ik me regelmatig slecht en schuldig over nieuwe kleding voel, is de herkomst ervan. Dat labeltje Made in Bangladesh geeft mijn verbeelding genoeg te doen. Maar helaas, het label Made in Germany kan je niet gerust stellen: soms betekent dat dat alleen de rits in Duitsland vervaardigd is en het label Made in Italy kan net zo goed staan voor: gemaakt in China, verscheept naar de haven van Napels, waar dit shirtje de belasting ontdook en zo snel en illegaal mogelijk naar Nederland werd gebracht. (Lezen: Gomorra, maar daarover binnenkort meer).
Boycotten? Maar welk merk maakt géén gebruik van kinderhanden? Je geweten negeren dan? Of alleen nog maar tweedehands kopen - maakt een tweede leven het minder slecht? Bij Oxfam hebben ze hier goed over nagedacht en dit korte, nuttige artikeltje gemaakt.

5.
Hoe kunnen bedrijven weten dat wij, dat JIJ je hier zorgen over maakt? Als wij het ze niet laten weten?
Ik wil H&M graag een brief of mail sturen, maar voordat ik dit kan doen, moet ik me verdiepen in het bedrijf. Ik wil niet afgescheept worden omdat ik hun jaarrapporten niet goed genoeg gelezen heb...
Als ik zo'n brief of mail maak volgens een bepaald concept, zou iemand dan met me mee schrijven?
Nu weet ik onvoldoende van de alternatieven voor niet-biologisch katoen en kinderarbeid af. Schone kleren heeft alvast flink wat voorwerk gedaan. Hun lastige vragen zijn dan ook zeker de moeite waard om te lezen. Mooi ook, die naam: schone kleren. Dat wil toch iedereen?

Dit stukje is één in een reeks over tevreden zijn met minder, en vooral milieuvriendelijker zijn met minder. Klik op het labeltje hieronder om meer over Living like Larry te lezen.

Mascara op het tapijt

Welke idioot laat liefde nou zomaar op straat liggen? Nou, ik niet. Dat dacht ik tenminste echt.


Verdriet
legt me plat, laat de wereld
haar voeten op me vegen
veracht me.

beslagen spiegel, koud gelaat
kleding hangt over me heen, ik leun zwaar
alle lampen branden het bed blijft
onaangeraakt

dankzij
verdriet verlies ik de kracht
mijn veters los te maken
mezelf toe te stoppen
onveranderd op de vloer slaap ik het laatste restje nacht






Herken je deze? Ik heb hem reeds eerder gepubliceerd op mijn oude, in onbruik geraakte weblog. Dit gedichtje is nu opnieuw zo van toepassing, zelfs de datum is bijna gelijk. Ik heb de afgelopen 24 maanden, want zo lang geldt dit al, brieven naar mezelf geschreven, kijk hoe je ben opgeklommen vanaf het moment dat je dit schreef! En trots dat was ik op mezelf, echt. Maar helaas lijken dingen soms alleen maar veranderd. Ik weet dat in de weblogwereld een superpositieve golf waait van 'je leven heb je zelf in de hand', en geloof me, ik sta daarachter. Elke dag weer geef ik een handvol momenten toe en ik grijp for crying out loud bijna alle kansen die op mijn pad komen. Het is niet dat ik wil besluiten met een 'maar...' Zie dit als een kleine disclaimer. Ik doe mijn best, echt.

Pannenkoeken met nutella

En uiteindelijk heb ik mezelf er dan toch bijna bovenop. Gekke dansjes op mijn kamer terwijl ik over minder dan 12 uur een tentamen moet maken waarvoor ik nog niet geleerd heb -  wel netjes alle stof doorgenomen op de tijden dat dat verwacht werd. Maar gestudeerd, dat niet. En ja, daar haat ik mezelf voor.

Maar iemand zei me, dans maar, en ik leer dat dat de scherpe kantjes eraf haalt. Stuk goedkoper dan drugs ook. Alles wat je nodig hebt is een youtubeplaylist vol uitgaansnummers, een topje en een trainingsbroek waar je vrolijk van wordt. En Facebook, want het helpt ook om ondertussen tóch nog A. in de gaten te houden.

Ineens: HET HEEFT GEEN ZIN. Niet alles gaat zomaar over. Ik controleer tevergeefs en vaak mijn telefoon - die echt wel een toontje afgeven zal, mocht er een sms binnenkomen. Dat doet ie nu niet, want: het scherm is leeg, er zijn geen nieuwe berichten.

Ik kan hier best in blijven hangen, het is niet eens echt naar, als ik maar andere afleiding heb.

Heb ik al een sms, bijvoorbeeld?

Slanke lijn, lijnen. Hij houdt je.

Aán het lijntje.

Lintje? In mijn haar of om mijn middel?

Associatief denken, gedachtenvlucht, confabulaties, ik lijk zelf wel een psychiatrische patiënt.

Bzzt, bzzt. Sms, en alles begint weer opnieuw.

Basiscollectie

Daar zat ik dan, in kleermakerszit, temidden van al mijn schuldgevoel. Zeven paar schoenen, vijf tassen...honderddrieëntachtig items zouden nog niet genoeg zijn om alles te kopen wat ik denk te willen hebben. 'Basics' noemen ze dat. Een zwarte broek, een grijze, een rode, een witte en een blauwe.
Een zwart shirtje met korte mouw, lange mouwen. Een zwart bloesje, vestje, truitje en dikke trui.
Datzelfde ook in wit en grijs.

Diverse topjes, in rood, rose, geel, oranje, zeegroen, azuurblauw en koraalrifrood. Met bloemen, sterren, glans, pailletten, strikjes en/of lintjes. En teksten! Met bandjes in je nek voor over je bikini. Strapless om mee uit te gaan.
Vestjes, want die gaan zo makkelijk ergens overheen.
Shorts voor de zomer: wit, zwart en spijker. En rokjes: kort voor strand, langer voor uit eten.
Avonden te vullen? Rijen jurkjes om op te hangen: 'klein zwart jurkje', of gala, of lang, of rose, én lichtblauw. En die ene van de Steps. En die van de H&M die toch afgeprijsd is.
Een colbertje: één zwart, maar eigenlijk ook één casual.
Dan nog naar buiten ook... jassen: dik en dun, zomer en winter, één voor lente en één voor regen.

Ja, dit is precies wat je allemaal tegelijkertijd nodig hebt.

Oh, vergeet ik bijna de accessoires. Clips om je haar op te steken, en het naar beneden te trekken. Schuifspeldjes: zwart, maar ook met diamantjes. Haarbandjes. Eindeloos veel elastiekjes, want die verlies je overal, ondanks je goede voornemens.
Sjaals, riempjes, tassen. Portemonneetjes die erbij passen.

En aan een leven lang zul je niet genoeg hebben, om dit allemaal echt te gebruiken. Try caring less...